essay book in nepali language

• Interactivity
• AI Assistant
• Digital Sales
• Online Sharing
• Offline Reading
• Custom Domain
• Branding & Self-hosting
• SEO Friendly
• Create Video & Photo with AI
• PDF/Image/Audio/Video Tools
• Art & Culture
• Food & Beverage
• Home & Garden
• Weddings & Bridal
• Religion & Spirituality
• Animals & Pets
• Celebrity & Entertainment
• Family & Parenting
• Science & Technology
• Health & Wellness
• Real Estate
• Business & Finance
• Cars & Automobiles
• Fashion & Style
• News & Politics
• Hobbies & Leisure
• Recipes & Cookbooks
• Photo Albums
• Invitations
• Presentations
• Newsletters
• Sell Content
• Fashion & Beauty
• Retail & Wholesale
• Presentation
• Help Center Check out our knowledge base with detailed tutorials and FAQs.
• Learning Center Read latest article about digital publishing solutions.
• Webinars Check out the upcoming free live Webinars, and book the sessions you are interested.
• Contact Us Please feel free to leave us a message.

Nepali Essay Book Edition 1

Description: essaybook for grade 10 help app, read the text version.

No Text Content!

(Scroll Down for Essays) Essay Book Edition 1 Thanks to the Director and founder: Mr. Bishal Regmi Visit Our Websites Nepali Essay Book About our Websites: We have created our app Grade 10 Total Guide to provide free essays, stories, poems and many other educational guides. Do download of our app for more Guides. Scroll Down

समाजमा हु ने समस्यालाई सामाजजक समस्या भननन्छ। हाम्रो समाजमा धेरै समस्या हु ने गछछ । कहहलके ाही झगडा हु ने,भेदभाव गने,अन्धववश्वास गने आहद सामाजजक समस्या हु न्।आजको हदनमा समाजमा समस्याहरु बढ्दै गएको छ । मननष आफ्नो स्वार्छको लागग समस्याहरु उत्पन्न गछछन । जस्तै– गाउँमा माननसहरुलाई क ु नैरोगको ससकार भयो भने अस्पताल नगएर धामी झाँक्री सगं उपचार गराउन जानछन्।यसै कारणले हरेक बषछ धरैमाननसहरुको मत्ृ य ुहु न्छ । हाम्रो समाजमा हत्याहहंसा,भेदभाव,दाइजो प्रर्ा,बाल बबवाह,लाग ु पदार्छ खाने आहद समस्याहरु हु न्।ती मध्ये एक खतरनाक र अहहले बढी मात्रामा चलेरहेको समस्या लाग ु पदार्छ हु न.्नतब्र गनतमा बहढरहेको नसाल ु पदार्लछ ाई लाग ु पदार्छ भननन्छ ।आज यसै कारणले माननसको जीवनमा असर परररहेको छ। यो हाम्रो स्वास्र्कोलागग एकदमैखतरनाक बस्तुहो। जस्तै गाजा,दृग्स,चरेस,हेरोइने आहद । एस्तो गचज माननसले खाएको भएर कनत माननसको मत्ृ य ु भएको खबर आउने गरछन्। ढोस्रो समस्या भने हत्याहहसं ा हो। आज यो आधन ु नक यग ु मा माननस आफ्नो स्वार्छ र कमाउनको लागग अरुलाई मनेकम गरछन्। समाजमा हत्याहहंसा बढ्दैगइरहेको छ। माननसहरु पसै ाक लागग धनी मान्छेहरुलाई लटु पाट गने कम गछछन ।मननस सम्पनत,घरबंगलाक लागग आफ्नो नछमेकी,घरपररवारलाई मनेगरेको समाचारमा सन ु ाउने गरेको छ। यस्तो कारणले गदाछ हाम्रो घरपररवार असरु क्षित छन्।

सामाजजक समस्या मध्ये एक नराम्रो र बबस्ततृ रुपमा चसलरहेको समस्या दाइजो प्रर्ा हु न।् दाईजो प्रथा वववाह पश्चात के टीको माता-वपताले(माइती पिले ) के टीलाई वा छोरीलाई हदएको धन-सम्पनत, रूवपयाँ-पैसा अर्वा सामान (नगद र जजन्सी )दाईजो हो भने दाईजो हदने प्रचलन दाईजो प्रर्ा हो। दाइजो हदने र सलने चलन नेपाली समाजमा पहहलेदेखखनै प्रचलनमा पाइन्छ।यहद के टीको मातावपताले मागेको जनत रुपैया हदएन भने बेहे गनछ हददैनन । यस्ता - चलनको कारणले गररब घरका छोरीहरुकोो बेहे भइरहेको छैन। असलकनत भएको जसमन र घरहरु बेचरे बेहे गराइरहेका छन्। तर यो प्राय अववकससत गाउँहरुमा गनेचलन हो। भेदभाव भनेको जातछोराछोरी आहद बबच गररने भेद वा तल्लो उच्चको ,धमछ, भाषाभेषमा भेदभाव ,कम,भावलाई भेदभाव भननन्छ। समाजमा जातधमछ अझै.गररन्छगाउहरुमा छोराले ववद्यालयमा पढ्न पाउने तर छोरीले घरमा काम गन ु छ पनेहु न्छ। नतनीहरु सोच्छन्छोराले भववष्यमा सहायता गछछन तर छोरीले बबहेमा मात्र खचछ गराउछन।् छोरा पाउने आशामा महहलाले धेरै सशश ु जन्माउँछन।् यहद छोरी भयो भने पेटमैमनेगरेको खबर आउछन।् यसको कारणले यो देशको जनसङख्यामा असर पछछन।् भ्रस्टाचार समाजको अको समस्यो हो। भ्रस्टाचार एउटा सामाजजक महारोग हो। यसलाई कम नगरेसम्म जस्तोसक ु ै व्यवस्र्ा आए पनन र जोसक ु ैको नेतत्ृ व भए पनन देश अगाडड बढ्नदै सामान्य रुपमा भ्रस्टाचार भनेको घसु लेने वा हदने हो। यस समाजमा भ्रस्टचारीको कारणले राम्रो र ज्ञानी बबधार्ीको भनाछ भइरहेको छैन तर मख ु हछ रुको भनाछ घसु हदएर भइरहेको छ। आज नेताहरुले भ्रस्टाचार भएको कारणले देश पछाडी पछछन् र ववकास पनन

भइरहेको छैन। धनी मान्छे नैअहहले अगाडड हु न्छन्र बबसभन्न नराम्रा कम ग ुस हदएर गराउँछन।् आज र्ोरैमान्छेहरु राम्रो हु न्छन्र धेरैमान्छे भ्रस्टाचार तर्छ हु न्छन्। पसै ा कमाउनको लागग घसु आजकल बढ्दै गइरहेको छ। यो हाम्रो समाजको जहटल समस्या हो । अझै हाम्रो समाजमा चेलीबेटी बेचबेखन पनन नतब्र गनतमा बहढरहेको छ। चेलीबेटी बेचबेखन भनेको महहलालाई बेच्ने कम। सरु ु मा त समाजका अर्वा अपररगचत मान्छेले महहलालाई अपहरण गछछन्र उनीहरु देशववदेशमा बेचछन।् कसलै े कारखानामा बेचछन्त कसलै े होटेलमा बेचीहदनछन।् अचम्मको क ु रा यो हो कक भारतको बबसभन्न सहरमा वषछ भररमा पाच हजार भन्दा बडी महहलाको बेचबबखन हु न्छन।् त्यसीले हाम्रो समाजको महहलाहरु असरु क्षित छन।् यसैकारणले महहलाहरु पछाडी छन्र समाजमा आफ्नो हक पाईरहेको छैननारी जनत पछाडी यो समस्याले हो।. ती समस्याहरु मध्ये वाल बबवाह पनन एक हो। यो प्राय गाउमा हु ने गछछ . बाल्यकालमा बबहे गराउने चलनलाई वाल वववाह भननन्छ। ननयम अनसु ार अठारवषछ भन्दा कम उमेरको बालबासलकाले ववहे गनछ पाउने छैन तैपनन गौहरुमा वाल वववाह भइरहेको छ। सानै उमेरमा ववहे गरेकोले एचभी -आइलाग्ने सम्भावना पनन हु न्छ। यो समस्याले पनन जनसंख्या असर पछछ। एसले गदाछ धेरैबच्चाहरुको जन्म हु न्छ। यस अमेरमा स्वास्र्को बारेमा र्ाहा हो ु ो ँदैन र धेरै रोगका ससकार हु न सक्छ। वाल वववाहको अन्त्य माननसको मानससक ववकास भएपनछ होलान।्

अहहले समाजमा माननसहरु सानालाई जातधममछ ा भेदभाव र हेप्ने गरछन्। साना अर्ाछत् तल्लो जनतको माननसलाई कम पनन हददैनन। जस्तैहाम्रो – सहर हेटौँडा ।यहाँ बबसभन्न जातजानतकोा माननसहरु बसछन्तर अझैधेरै माननस नराम्रो सोच सलएर बसेका हु न्छन्। उनीहरुको आफ्नो कम बबगियो भने अरुमागर् दोस हदने गरछन्र जर्ाभावी नचाहहने क ु रमा बादवववाद गनछ र्ालछन्।यसी कारणले समाजमा बबसभन्न समस्याहरु हु न्छन। कहहले पसै ा चोरेको कारणले झगडा गछछन र कहहले उटपटयाङ कम गनेगरछन।्यसै कारणले हाम्रो समाजको उन्ननत भइरहेको छैन।हाम्रो समाज बबसभन्न राम्रो कामको लागग गचननन्छ तर एउटा नराम्रो कामको कारणले समाजलाई कसैले मन पराउँदैनन।त्यसैकारणले यहद हामीले कडा ननयम र कानन ु बनायो भने हाम्रो समाज अगाडड बढ्न सक्छ र सगरमार्ा झैँउच्च नाम कमाउन सक्छ। कडा ननयम बनाए पनन यस आधाननक यग ु मा नराम्रो माननसले गदाछ समाज पनछ पछछन।्देशको ननमाछणमा र उन्ननतमा समाजको ठु लो योगदान रहेको छ भन्ने क ु रा प्रत्यक नागररकले हदलहदमागले बझु ानप ुछछ। हामी सबै देशका र समाजका सच्चा नागररक हौ भने यस्ता समस्यालाई समसलज ु ली सल् ुझाउनप ुछछ। यहद यस्तो भयो भने हाम्रो समाज पक्कै अगाडड बढ्न्सक्छ र ववकास पनन हु न सक्छ। सरु ु मा माननसले आफ्नो भलो मात्र नसोचरे अकाकछ ो बारेमा पनन सोच्न ु पछछ भन्ने क ु रा र्ाहा हु नप ुछछ। यो संसारको क ु नैपनन इक्छा र चाहनालैएकतले परु ा गनेसककन्छ। यहद हामीले एकतामा एकज ुट भइ कम गयो भने सामाजजक समस्याको अन्त्य हु नेछ र समाजको ववकास हु नछे ।

सहज रुपमा भन्नप ुदाछ नेपाली भनके ो नेपालमा बस्ने नागररक हो । हामी नेपाली नेपाललाई अंिेजबाट मक् ुत गराएर स्वच्छ बनाउने बबर योद्धा हो । नेपाल अनके जात, अनेक धमछ र अनेक भाषाभेष समससएर बनेको छ। हामी नेपालीमा घमण्ड र स्वार्छ भन्ने भावना उठेको छैन। हामी ननस्वार्ी र धमछको बाटोमा लाग्ने माननस हौ। हामी ररस,राग,कपट र छल कहहले गदैनौ। हाम्रो देश स्वगछ झैँसन् ुदर र चद्रमा झैँचजम्कलो छ। हामी नेपाली एकतामा बसेर हरेक कम गछौ र सर्लता प्राप्त गछौ। हाम्रो देशमा एक पनछ एक महान परु ु षहरु जन्मके ा हु न।् जस्तै-वप्रगर्वी नारायण शाह,बलभद्र कँ ु वर आहद। उहाँहरुले ठु ला ठु ला काम गरी जानभ ु एको छ। उहाँहरुले देशका लागग केही न केही योगदान हदएर गएका हन।् हामी नेपाली नतनीहरुका छोराछोरी हौ र त्यसैकारणले हामीले पनन देशको लागग केही गनप ु छ छछ। हाम्रो देशमा बबर गोखाछलीहरु जन्मेका हु न ,् उननहेरुले शत्रहु रुलाई पराजजत गरेर हाम्रो देशलाई जोगाएका हु न।् उनीहरु नेपालमै जन्मेका गर्ए। उनीहरुको जस्तै हामीले पनन आफ्नो प्राणको गचन्ता नगरी देशलाई हरेक पररजस्र्नतबाट बचाउनप ुछछ। हामी नेपालीले नेपाललाई ववकास तर्छ लान ु पछछ। हामी नेपालीले कमछ मात्र गनप ु छ छछ ,र्लको उपेिा गन ु छ हु ँदैन। हामी नेपालले ववर गोखाछली रगतले हार मान्दैनौ र गौतम बद्ु धको सशिालाई चारैतर्छ बाटछौ। हामी नेपालीले आफ्नो ज्ञानले सबलै ाई पववत्र बनाउनप ुछछ। हामी नेपालीले दख ु सख ु बाटी हरेकलाई सहयोग गछौ र गररबलाई खान,कपडा,घर आहद गररहदन्छौ.हामी नेपाली दयाल ुछौ र पररश्रम गरी हरेक कम गछौ.

हामी नेपालीले एकतामा बसी देशमा परेको हरेक समस्यालाई समाधान गछौ। नेपाल आमालैवपर परेको बेला हामी अगाडड बढ्छौ र देशलाई संकटबाट मक् ुत गछौ। हामीले आफ्नो देशलाई हदयोको जस्तो सधैभररको उज्यालो रक्छौ. त्यसैले हामीले आफ्नो कतव्छ यलाई सधैपरु ा गनप ु छ छछ र देशलाई स्वगछ झैँसन्दर बनाउन ु सक्नप ुछछ । हामी नेपाली अरुको भर पदैनौ। हामीले आर् ु ले नैकमछ गरी आफ्नो घरपररवारलाई पाल्छौ र देशलाई सन् ुदर र स्वच्छ राखना प्रयास गछौ

पस्ुतक र आलय समलेर पस्ुतकालय शब्दको ननमाछण भएको छ। यो संसारमा धेरैपस्ुतकालयहरु छन।् सामान्य रुपमा पस्ुतकालय भनके ो पस्ुतकको भण्डार हो भन्न सककन्छ। हामीले पस्ुतकालयमा ववसभन्न ककताबहरु पाउना सक्छौ। जस्तै-गखणत,सामाजजक,ववज्ञान आहद। हामी पस्ुतकालयको ववसभन्न लेखहरु पढ्न सक्छौ र राम्रा क ु राहरुको ज्ञान पाउना सक्छौ। आजको यग ु मा यस्को धेरैनैमहत्व हदइनेगछछन। कनतपय माननसले घरमैपस्ुतकालय बनाएका हु न्छन। आज माननसहरु समयलाई उप्यक् ुत तररकाले उपयोग गनकछ ा लागग यसमा भएको ककताबहरु पढ्ने गछछन। पस्ुतकालयमा ववसभन्न छेत्रका ककताबहरु हु न्छन। यस प्रववगधको यग ु मा पस्ुतकालय ववद्या प्राप्त गनछकालागग एक सजजलो मार्छ त हो। पस्ुतकालय एक मजन्दरका रुपमा सलइन सककन्छ ककनभने एसले हामीलाई सचाई र सत्य बाटोमा लाउन सक्छ,यहद नतमीले यसमा भएको ज्ञानलाई सही उपयोग गयो भने। पस्ुतकालयको यस आधन ु नक यग ु मा धेरैनैमहत्व रहेको छ। पस्ुतकालय ज्ञानको सागर हो। हामीले यसमा रहेको अर्पछ ण ू छ ज्ञानलाई मनले धारण गनछ सक्यो भने लि् र आकांङिा प्राप्त गनछ सक्छौ। यसमा रहेको अपण ू छ ज्ञानलाई सही ढंगले प्रयोग गनेले भववष्यमा आफ्नो नाम कमाउन सक्छन। हामीले ज्ञानले ववश्वलाई पररवतछन गनछ सक्छौ। यसले हाम्रो मानससक ववकासमा सार् हदन्छन। पस्ुतकालयको महत्व माननसका लागग समय झैँ

महत्वपण ु छ हु न्छन। पस्ुतकालयको महत्व पढाईको हरेक छेत्रमा हु न्छ। जस्तै- यहद हामीलाई वज्ञै ाननक बन्न चाहन्छु भने हामीले र्ररर्ररका बबज्ञान ककताब पढी लक्ष्लाई काबम ु ा ल्याउने सक्छौ। यसको महत्व बझु ने माननस नै अहहले अगाडड बढेका उदहारण सहहत पाइन्छ। पस्ुतकालयको देश ननमाछण र ववकासमा एक स्र्ान ओगटेको छ। नेपली सवप्रछ र्म पस्ुतकालयको ननमाछणमा अगाडड बढाउने मान्छे जोन उड हु न।् उहाले नेपालमा पस्ुतकालयको सरु ु वात गनभ ु छ यो। पहहला भन्दा अहहले पस्ुतकालय नेपालमा धेरैपाइन्छ। धरेैठाउमा सरकारले बनके ो ।हु न्छन्र कनतपय समाजसेवीले बनेका हु न्छन। यहद सबैनागररकले पस्ुतकालयको प्रयोग गयो र यसको महत्व बझ्ु न सक्यो भने हाम्रो देश अगाडड बढ्न सक्छ। यहद समाजमा क ु नैसमस्या पयो भने हामी पस्ुतकालयमा समस्याको ननवारण गनछ सक्छौ। अझैगाउहरुमा पस्ुतकालयको धेरैनैकमी छ र अववकससत ठाउँ भनेको गाउँ नै हो। त्यसैले हामीले गाउँ लाई सहरमा पररवतछन गन ु छ छन्भने सरकारी पस्ुतकालय बनाउन सरकार सगं माग गनप ु छ छछ। यस्तो हु न सक्यो भने गाउँका माननसले बबस्तारै त्यहाँभएका पस्ुतकहरु पढ्न र्ाल्छन र केहह ज्ञान प्राप्त गछछन। त्याही ज्ञानका कारणले नतनीहरुको मनमा मानससकता जगला र के ही गनछ पररश्रमका सार् अगाडड बढ्छन।् यहद हामीले देशलाई सध ु ान ु छ छ भने सवप्रछ र्म आर् ु सध्रु ररन ु पछछ। यसको कारणले हाम्रो देश नदीको गनतमा ववकासमा लाग्ला।

पस्ुतकालयको ज्ञानले आज धेरैमाननसहरु प्रससद्ध बनेका छन।् जस्तै- यस वप्रगर्ववका महान वैज्ञाननक अल्बेटछ आइनसटाइन। उहाँ बाल्यकालमा पढाईमा कमजोर गर्ए तर उहाँलाई गखणत र ववज्ञानमा रुची गर्यो। उहाँ बबद्यालयमा पढाएको नबझु के ो कारणले ,नजजकको पस्ुतकालयमा प्राय गखणत र बबज्ञान पदने गर्े। एकाध बषछमा उहाँ गखणत र ववज्ञानमा धेरै नै जान्ने भए। उहाँ एक हदनमा ववश्वको महान वैज्ञाननक बन्न सके । त्यो हदन उहाँ हदशाको आववष्कार गरे र त्यसैले हामीले आज हदशा हेनछ सर्ल भएका छौ। उहाले यो आववष्कार गरेर आफ्नो नाम अहहले कमाइरहेका छन।् पस्ुतकालयको महत्व बबद्यार्ी धेरैनैछ। आज हरेक स्क ु लमा पस्ुतकालय ।हु न्छन्र यसलाई बबद्यार्ीले उपयोग गन ु छ पछछ। यहद नतनीहरुले नैयसलाई प्रयोग गरेन्भने हाम्रो र देशको ववकास हु न सक्दैन। पस्ुतकालय हाम्रो जीवनलाई उज्यालो तर्छ लाने साँचो हो। पस्ुतकालय आज सबैमाननसले पढ्ने गछछन। सामाजजक समस्या यसका ज्ञानले हटाउन सककन्छ। यसले जीवनको ववकासमा ठु लो भस ू मक खेलके ा हन्छन्।त्यसैगरी पस्ुतकालयका ककताब पढनेले बबसभन्न छेत्रका ज्ञान प्राप्त गनछ सक्छ तर यसका महत्व नजान्नेले सर्लता र क ु नैछेत्रमा अगाडड बढ्न सक्दैन। पस्ुतकालयले हाम्रो जीवनलाई अर्छ हदने गछछन।यो हाम्रो राष्रको बबकासको अनप ु म धरोहर हो. यसले देशको ववकास गनछ सककन्छ।

नेपाली भाषा नेपालको प्रमख ु भाषा हो। यो बहु सङ्खख्यक नेपालीहरूले बोल्ने भाषा हो। हु न्त्नेपालमा अरू र्प्र ु ैभाषाहरू बोसलन्छन्तर सम्पण ू छ नपे ालीहरूका बीचमा सम्पकछ कायम गनेभाषामा रूपमा नेपाली भाषा नै रहेको छ। नेपाली बहसले पनन सम्पण ू छ नेपाली जनतालाई एकताको मालामा उनके ाले हामी सबकै ा ननजम्त नेपाली बहसको ठू लो महत्त्व रहेको छ। नेपाली भाषा नेपालको राष्रभाषा हो। नेपाल अगधराज्यको संववधानले नेपाली भाषालाई राष्रभाषाका रूपमा मान्यता हदएको छ। नेपालको सम्पण ू छ जनसंख्याको ५०भन्दा % बढीले आफ्नो मातभ ृ ाषाका रूपमा नेपाली भाषा नै बोल्दछन।् नेपालका पहाड, सभबत्र मधेस ् तर्ा तराई िेत्र गरी सबै िेत्रनतर नेपाली भाषा बोसलन्छ। नेपालमा नेवारी, माग, तामाङ, गरु ुङ आहद र्रकर्रक भाषालाई मातभ ृ ाषाका रूपमा बोल्नेहरु - पनन परम्परामा नेपाली भाषामै बोल्ने गदछछन।् त्यस्तै नेपालको सरकारी व्यवहार चलाइने भएकोले यो नेपालको राष्रभाषाका रूपमा स्र्ावपत भएको हो। नेपाली भाषा साहहजत्यक दृजष्टले पनन ननकै धनी छ। यस भाषामा प्रशस्त साहहजत्यक रचनाहरू रगचएका छन।् कववता, कर्ा, उपन्यास, नाटक, ननबन्ध आहद साहहजत्यक हरेक ववधामा नेपाली बहस मौलाएको छ। त्यसै गरी हहले नेपाली भाषामा चलगचत्र बनाउने होडबाजी नैचलेको छ। नेपालका प्रमख ु समाचारपत्रहरूको बबक्रीववतरण ननकै हु ने गरेको पाइन्छ। त्यसरी नेपाली भाषाले हरेक िेत्रमा प्रगनत - छ। गनछ सके को

नेपाली भाषाका बारेमा नेपाली ववद्वान्हरूका अनतररक्त ववदेशी ववद्वान्हरूले नेपाली भाषाका बारेमा गहहरो अध्ययन तर्ा अनश ु ासन गरी गहककला पस्ुतकहरू लेखेका छन।् सवप्रछ र्म नेपाली भाषाको व्याकरण लेख्ने ववद्वान्एउटा ववदेश नैहु न।् ववदेशी ववद्वान्हरूको चासोको ववषय बन्न ु नेपाली भाषाको ठू लैउपलजब्ध हो। वास्तवमा भन्ने हो भने नेपाली भाषा सम्पण ू छ नेपालीहरूको आत्मा हो, ढु कढु की हो। बहु सङ्खख्यक मातभ ृ ाषाका रूपमा बोल्ने यस भाषालाई अरू नैभाषालाई मातभ ृ ाषाका रूपमा बोल्नेहरु पनन दोस्रो भाषाका रूपमा बोल्दछन।् यो सारा नपे ालीहरूले आफ्ना मनमा लागेका क ु राहरू अरूलाई बताउने मध्यम भाषाका रूपमा पनन रहेको छ। यस कारण सम्पण ू छ नेपालीहरूले नेपाली भाषालाई ननकै माया गदछछन।्

नेपाल हहमाल, पहाड र तराईको ववववधताले भररएको सन् ुदर बगैँचा हो। बगैँचामा रङ्खगीबबरङ्खगी र् ू लहरू रहे झैँयहाँधेरैजात जानत छन।् यहाँरङ्खगीबबरङ्खगी चरा चरु ुङ्खगीहरूका मीठा गीत जस्तैधरेै ककससमका भाषा छन।् अनके ौँ मठ, मजन्दर, ग ु म्बा, मजस्जद र गगजाछघर छन।् यहाँअनके ौँ चाडपव,छ रीनत ररवाज र प्रचलनहरू छन।् अनके ौँ महु ानबाट ननस्केका पववत्र नहद जस्तै यहाँ अनेकौँ परम्परा र मान्यता छन।् नेपाल ववसभन्न जानतहरूको संगम स्र्ल पनन हो। यसलाई ववसभन्न जातका र् ु लको साझा र् ू लबारी पनन भननन्छ। यहाँका यीनै ववववधतामा समाजको जगमा नेपाली संस्क ृ नत समाजको असल व्यवहार, मान्यता र भावना एउटै स्वरूप हो। सयसभत्र तमाम जात जानत, भाषा भाषी र धमाछवलम्बीहरुका ववचार र भवनका समलके ा छन।् रङ्खगैरङ्खगको सन् ुदर सज ृ ष्ट इन्द्राणी हो। त्यसैगरी ववववध जानत, वेश र परम्परा उपज नेपाली संस्क ृ नत हो। इन्द्राणीका हरेक रङ्खगका अलगै पररचय र ववशेषता हु न्छ। तर पनन नतननहरूको समजन्वत एकता ती सबलै ाई सजाउने नयाँससजनछ ा बनेको हु न्छ। नेपालमा अनेक जानत र नतनका भाषा, वेश र परम्परा छन।् ती सबकै ा साझा मान्यतासँगैबाचौं र हासौँ भन्ने हो। त्यसैले ववववधता बीच सय र्री बाजाबाट पैदा हु ने एउटा मनोहर तालसँग पनन तु लना गररन्छ। जसरी सनही, झम ु ाछ, मादल, ढोलक आहदबाट क ु नैमनोरम तल ननजस्कन्छ, त्यसरी नैहामीबाट नेपाली संस्क ृ नत

जन्मन्छ। यो संस्क ृ नत ववकासको एउटैलक्ष्यमा लम्केको करोडौँ नेपालीको एकता असभयान छ। वास्तवमा नेपाली संस्क ृ नत रङ्खगीबबरङ्खगी र् ू लहरूले भररएको र् ू लबारीको सौन्दयछ हो। र् ू लबारीमा सयपत्री, गल ु ार्, कमल, कमल,बेली, चमेली, जाई,ज ुही आहद हु न्छन।् र् ू लबारीलाई सयपत्रीले मात्र सन् ुदर बनाएको होइन र चमेलीले मात्र चम्के को पनन होइन। त्यो र् ू लबारी सजाउन सबैककससमका र् ु लको साझा सहयोग छ। त्यस्तै नेपाली संस्क ृ नत सबैनेपालको समन् ु ननत चाहने साझा भावना हो। यो भावना पारस्पररक जजउँ दको जन्ती र मादाछको मलामी‘’ उखान सार्छक भएको छ।

नेपाल प्राक ृ नतक सन् ुदरताले भररपण ू छ देश हो। नेपालमा एक पनछ एक वीरहरूको जन्म भएको छ। नेपाल वीरहरूको देश भनेर पनन गचननन्छ। नेपालका वीरहरूले नेपाललाई हरेक पररजस्र्नतबाट बचाएका गर्ए। वीर गोखाछली भनेर गचननने हाम्रा पख ु ाछहरू ववश्वभरर नैचगचतछ गर्ए। अङ्खिेजहरूले ववश्वका धेरैदेशमा कब्जा गररसके को गर्यो तर नेपाललाई भने गनछ सके न। वप्रगर्वी नारायण शाह, अमरसस ंह र्ापा, भीमसेन र्ापा, राजेन्द्र लक्ष्मी आहदका योगदानले हाम्रो नेपालमा आजसम्म कसैले ववजय हाससल गनछ सके न। हाम्रा पख ु ाछहरू आफ्नो स्वासभमानमा अडके ा गर्ए। अङ्खिेजहरूले नेपालमागर् हमला गनछ योजना बनाई सक्दा नेपाललाई सावधान गनछ र पनछ हट्ने पत्र पठाउँ दा हाम्रा पख ु ाछहरूले यद्ु धैगनेववचार गरे। गोखाछली सनैनकको मात्र कम भएपनन उनीहरूको हहम्मतले उनलाई कसैले हराउन सक्दैनयोयो। गोखाछलीहरू मनछ र मनछ तयार गर्ए। हाम्रा पख ु ाछहरू आफ्ना देशका लागग जे पनन गनछ तयार गर्ए। उनीहरूको वीरता ववश्वभरर र्ै सलएको छ। त्यनत बेला परु ै ववश्वलाई कब्जा गनेहहट्लरले, “ यहद मसँग गोखाछली सेना भए मलै े परु ै ववश्वलाई नैकब्जा गनछ सक्र्े” भनेर भनेको गर्यो। उनले भनेको क ु राबाट हामी गोखाछली सेनाको साहस र यद्ु ध कौशलको बारेमा अनम ु ान मात्र लगाउन सक्छौं। एकजना गोखाछली सेनाले १००-२०० सेनालाई मनछ सक्ने िमता राख्र्े।

मैत्री, करुणा र िमा नेपाली संस्क ृ नतका मल ू मन्त्र हु न।् हाम्रो समाजमा गाँस ‘ छोड्न,ुसार् नछोड्न’ूउखान ज्यादै लोकवप्रय छ। हामी कसैलाई पराइ ठान्दैनौ। सबैलाई आर्न्त नै ठान्छौ। हामी धमछका नाममा क ु नैझगडा ठान्दैनौ। यहाँ मजन्दरले मजस्जदको ररस गदैन भने ग ु म्बाले गगजाछघरलाई गाली गदैन। यहाँहहन्द,ूबौद्गधक, मज ुस्लम, कक्रजश्चयन जे भए पनन हामी आपसमा हातेमालो गदैनौ। यनत मात्र होइन, हामी पश ु पन्छीमागर् दया र अपार माया पनन गछौं। हामी हाम्रो चाडपवछमा काग, क ु क ु र, गाई, गोरु आहदलाई सम्मान गछौं। हामी विृ वनस्पनतलाई पनन उनीहरूको उपकार सम्झी श्रद्धा गछौं। हामी तु लसी, वर, पीपल आहदलाई पज ू ा गछौं। हामी सबैका चाडपवछ एक अकाछमा शभ ु कामना व्यक्त गछौं। हामी बद्ध पख ू णमछ ा, तीज, दशे, नतहार, छठ हषोल्लासका सार् मनाउँ छौ। सबैले सबैको धमछलाई सम्मान गछौं। नेपाली संस्क ृ नतमा केही ववक ृ नतहरू पनन रहेको छ। अहहले नेपाली संस्क ृ नत यस्ता क ु प्रर्ाबाट मक् ुत हु ँदैगएको छ। गररब र असहायलाई हेप्ने, नोकर बनाउने सामन्तवादी सोचबाट मक्त भएको छैन। अझै हा ु म्रो समाजमा हाम्रो राम्रो परम्परा र संस्क ृ नतलाई भल ु ेर पराइको संस्क ृ नतलाई आँखा गचम्लेर पचाउने के ही छन।् नेपाली संस्क ृ नतलाई यस्तो ववक ृ नतबाट मक् ुत पानछ नेपाली समाजमा जागरण पदै ा गनप ु छ छछ। त्यसो भएमा नेपाली संस्क ृ नत सदैव ननमलछ र अनक ु रणीय बन्ने छ।

अग्लाअग्ला पहाड र हहउँचल ु ीमा चढ्ने कामलाई पवतछ ारोहण भननन्छ। पवतछ ारोहण - माननसको सोखको क ु रा हो। यस्तो सोख सबमै ा हु ँदैन। कसमै ा पहोाड चढ्ने तीव्र चाहना हु न्छ भने कसलै ाई पहाड चढ्ने क ु रा सन् ु ने बबविकै ज्वरो आउँछ। संसारका धेरै माननसहरू ननरन्तर पवछतारोहण गरीरहन्छन। कनतपय त् यसलाई पेसाकै रूपमा पनन अँगालेको पाइन्छ। पवछतारोहणमै सारा जीवन बबताउने व्यजक्तहरू पनन प्रशस्त भेहटन्छन।् असंख्य अग्लाअग्ला हहमशंख ृ लाहरु भएको - कम छैन। नेपालमा माननसहरूको सङ्खख्या हाम्रैदेशमा पनन पवतछ ारोहण गने अि पङ्खजक्तमा रहेका छन।् पवछतारोहण गनछमा खास गरी सेपाछ जानतका माननसहरू पहाड तर्ा हहमालहरू सौन्दयकछ ा खानी माननन्छन।् नतननहरूको सौन्दयकछ ो बयान गरेर सककँदैन। नतनको सौन्दयलछ े सबकै ो मन लोसभत हु न्छ। पहाडको उच्च टाक ु रामा पग ु ेर त्यहाकँ ो सौन्दयमछ ा डु ब्न गनछ र आफ्नो कीनतछ राख्नका लागग माननसहरू पवतछ ारोहणमा मररमेटेर लाग्छन।् धेरैजसो व्यजक्तहरूले पवतछ ारोहणमा नयाँकीनतमछ ान कायम गरेर आफ्नो नाम पनन खाँसै राखेकै छन।् पवछतारोहण एउटा साहससक कायछ हो। यस्तो कायछ गरेर जसले पनन आर् ू लाई साहसीका रूपमा उभ्याउन सक्छ। पवतछ ारोहणले क ु नैपनन चच ु रु ोमा पग् ु ने व्यजक्तले जीवनमा आइपनेजस्तोसक ु ै समस्यासँग लड्न। पहाड चढ्दा व्यायाम पनन हु ने भएकोले पवछतारोहणहरूको शरीर स्वस्र् अनन तन्दरु ुस्त बन्न पग् ुदछ। शरीर स्वस्र् भएपनछ माननसले धेरैकम गनछ सक्छ। सम भन्न ु पदाछ पवतछ ारोहण पनन माननसले .

ववद्यालय वा क्याम्पसमा ज्ञान हाससल गनेजाने िात्र वा िात्राका जीवनलाई िात्रजीवन वा ववद्यार्ी जीवन भननन्छसामान्य रूपले िात्र भन्न सार् पस्ुतक ., कापी च्यापेर वा झोला सभरेर ववद्यालय पढ्न जाने ववद्यार्ीलाई जनाउँछ. माननसको सरदार उमेरलाई कामको आधारमा बाँडर्ाँड गदाछ प्रारजम्भक उमेर आजनछ गनेसमय भएकोले त्यस समयलाई नैववद्यार्ी जीवन भननएको हो. भावी जीवन ननमाणछ हु ने बसलयो जग र मानव जीवनको महत्त्वपण ू छ भाग िात्रजीवन होज्सब ववद्यार्ीहरूले उच्च िात्र जीवनमा रहेर पनन .ञान हाससल गरी सशिा िेत्रमा आर् ू लाई सर्ल बनाउन सकेका हु ँदैननककनभने कोही नराम्रो व्यसनमा ् . लागेर, कोही नराम्रो संगतमा लागेर नै पढ्नप ु नेसमयलाई खेर र्ालेर पनछ पछुताउने गदछछत्यसलै े माननसले आफ्नो भावी जीवनलाई सख ु ी तु ल्याउन िात्र . जीवनमा आर् ू ले उगचत ज्ञोान हाससल गनप ु छ छछिात्र . जीवनमा रोपेको बीउ पनछ गएर उम्रन्छ, र् ु ल्छ र र्ल्छ. आजका ववद्यार्ी भोसलका कणधछ ार हु नजीवनबाट उक्लेर कोही ् ववद्यार्ी . नेता, डाक्टर, इजन्जननयर, लेखक, सशिक आहद हु न्छनत्यसै ् . यसैले वव .अवस्र्ादेखख ववद्या योग्य नागररक बनाइन्छद्यार्ी जीवनमा ककताबी ज्ञान मात्र आजनछ नगरी सचररत्रता ् -, व्यवहाररक पिलाई पनन आजनछ गने गररन्छ .िात्र जीवनको सदप ु योग गनेव्यजक्त नैमहान्व्यजक्त हु न्सकेका छन .् उदाहरणका लागग उहहलेका एकलब्य, कणछ, अज ु नछ आहदलाई लीन सककन्छ.

मेरो देशको नाउ नेपाल होख यो मेरो देश ववश्वक सात महादेश मध्ये एससया महादेशमा पदछछ। एससयाक दईु ठु लो राष्र भारत र चीनको बबचमा रहेको मेरो देश नेपाल रहेको छ। मेरो देश मेरो लागग गौरव हो ककनकक यहाँ बाहौ महहना बग्ने खोलानाला- छन्भने शाजन्तको गचहन्गौतम बद्ु धको जन्मस्र्ल हो। सार्मै ा मेरो देश ववश्वको सशखर सागरमार्ाको देश हो,त्यसलै े मेरो देशमा म धेरैगवछ गदछछु। मेरो देश पव ु छ देखख सलएर पजश्चमसम्म स्वतन्त्र छ। मेर देश ववश्वमै एक भप ू ररवेजष्ठत देशका रुपमा गचननन्छ। मेरो देश ववश्वका साना देशहरुमध्ये एउटा हो तापनन यसको नाम ववश्वभरर नै र्ै सलएको छ। जलसम्पदाका हहसाबले मेरो देश ववश्वकै ब्राजजलपनछ दोस्रो जलधानी देश र - एससया महादेशमा पहहलो जलधनी देशका रुपमा गचननन्छ। आफ्ना काखमारहेका असंख्य नदीनाला,हहमश्रीन्खालम, वनजंगल जस्ता प्राक ृ नतक सम्पवि र र परु ाना जमानाक सन् ुदर कलाक ृ नतहरुले पनन भररएको मेरो देश ववश्वमैएक अनौठो र आफ्नैप्रकारका ववशषे ता भएको रमाइलो देश बन्न पग ु ेको छ। ववश्वमा मेरो देश 'सगरमार्ाको देश' भनेर नामले समेत गचननन्छ।त्यसैगरी ववश्वक क ु नाक ु नामा शाजन्तको संदेश छरी आमार बन्न पग ु ेका शाजन्तका अिदतु गौतम बद्ु ध पनन मेरै देशका बाससन्दा हु न।् पयटछ न स्र्लका दृजष्टले पनन मेरो देशको ख्याती ववश्वभारी र्ैसलएको छ। यहाका मनमोहक प्राक ृ नतक दृश्य हेनछ पाउँदा ववदेशी पयटछ कहरुको मन

ननकै आनजन्दत हु न्छ। अचले नेपालीहरुले ववदेशीहरुलाई पाहु ना ठान्ने र आवश्यक सेवाशल् ु क सलई उनीहरुको आदरसत्कार गनेनयाँचलन अँगालके ा छन्तापनन - नेपालीहरुका अरु ननकै परु ाना चालचलनहरु देख्दा मख्ख पनेववदेशी पयटछ कहरु नेपाल भ्रमणको मीठो सम्झना आफ्नो हृदयको झोलामा भरेर लैजान्छन। यस्तो नयाँ वव-र्े री नयाँ-रमाइलो नेपाल हेनछ र्े रीदेशी पयछटकहरु हरसाल नेपालमा आई नै रहन्छन। अनेकौ मजन्दर, ग ु म्बा, स्तु पा, कलाक ृ नत आहदले पनन मेरो देशलाई ससन्गरेका छन्र ववश्वमैगचनाएका छन।् मेरो देशलाई मजन्दरैमजन्दरको देश पनन भननन्छ। पशप ु नतनार् मजन्दर, दिात्रेय, तलेज ु भवानी मजन्दर, क ृ ष्णमण्डप, मनकामना मजन्दर आहद जस्ता मजन्दर र ती ठाउँक कलाक ृ नत यहाकँ ो शोभा बढाएका छन।् त्यसैगरी यहाँक वराह िेत्र, मज ु क्तिेत्र र गोसाइँक ु ण्ड जस्ता ठाउँहरु पववत्र तीर्स्छ र्ल माननन्छन। त्यसलै े यहाँक माननसले तीर्ारटन लागग ववदेशनतर गइरहनप ुदैन . ववसभन्न देवीदेवताका मजन्दर र तीर्स्छ र्ल रहेको मेरो देश एक पण् ु यभस ू म हो। यस देशलाई सबलै ेआफ्नो साझा र् ू लबारी बनके ा छन्र सबलै े यसको हेरचाह पनन गरेकै छन।् यी हामी सबैनेपालीको प्यारो देश हो र यसलाई हामीले आफ्नो प्रणभन्दा प्याको ठानेका छौँ। यसको गौरव हामी सबै गौरव हो। ववश्वमा नेपालीलाई गचन्नेले हामी नेपालीलाई पनन गचन्दछ। यस देशले आर् ू लाई ववश्वमा गचनाउने सामयोयछ पनन राखेको छ। त्यसलै े म मेरो देश नेपाललाई ज्यादैमाया गदछछु र आर्ू नेपाली भई जन्मेकामा गौरव गदछछु।

'अनश ु ासन' ;शासन' शब्दका अगगजल्तर 'अन' ुउपसगछ लागग बनेको शब्द हो। 'अनश ु ासन' शब्दले 'सामाजजक, नैनतक, धासमछक, राजनैनतक आहद ननयमननयमावलीको मयाछदा र - यसले .सो मयाछदासभत्र रहने कम भन्ने अर्छ बझु ाउँछ'आदशछ आचरण र त्यसको पालना गने कम ' भन्ने अर्छ पनन व्यक्त गदछछ। वास्तवमा अनश ु ासन भनेको मानवजानतको सवोिम गण ु ह। अनश ु ाससत पनन बन्न पग् ुदछयस्ता व्यजक्तलाई . सबलै े मन पराउँछन।् अनश ु ासन भनेको ननयमपालन हो। प्रक ृ नतले पनन ननयमको पालन गरेको पाइन्छ। पयो ृ वीलेएक ननजश्चत गनतमा सय ू कछ ो पररक्रमा गरररहेको हु न्छ र यसैआधारमा हदन र रातको प्रकक्रया चाल ू भाइरहन्छ। ववशाल समद्रु पनन आफ्नो ननजश्चत सीमामा अडके ो हु न्छ। गमी र जाडो मौसम पनन ननयमनसु ार नैआउँछन।् त्यसैगरी हावा, बादल, पहाड, आगो, रुख आहद सबै आआफ्ना ननयामअन-ुसार चलेका हु न्छन।्प्रक ृ नतको यस प्रकारको अनश ु ासनकै आडमा मानवजीवन पनन अडके ो छ। यहद प्रक ृ नत अनश ु ासनमा रहने भने मानवजीवनको अजस्तत्व नै सन्कटमा पदछछप्रक ृ नतमा पाइने यस्तो . अनश ु ासन माननसका लागग प्ररे णादायी बनके ो छ। अनश ु ासन माननसका लागग अनत आवश्यक छ। अनश ु ासनको पलना गने व्यजक्तले समाजमा उच्च पद र प्रनतष्ठा प्राप्त गदछछ। यस्तो व्यजक्त सबैका नजरमा आसल ठहररन्छअनश ु ासनको िेत्र ज्यादै र्राककलो पनन छ।घरपररवारदेखख सलएर समाज .,

धमछ, संस्क ृ नत, राजनीनत, ववि आहद सबैिेत्रमा अनश ु ासन चाहहन्छ एउटा घरपररवारम बाब, ु आमा, छोरा, छोरी, दाज, ुभाई आहद सबैले एकअकाछलाई आदर र माया गनप ु छ छछ। - अकाछको कदर गन-ेसमाजमा बसेपनछ एक, सामाजजक नीनतननयमको पालना गन, ेदख ु परेको बेलामा एकलेअकाछलाई सक्दो सहयोग गनेअनन कसप्रै नत भेदभाव नगनेजस्ता आदशछ आचरण अनश ु ासनकै घेरासभत्र पदछछन.् आर् ू ले मान्ने गरेको धमकछ नीनतननयमको पालना गन ू छ हरेक व्यजक्तको मख् ु य कतब्छ य हु दैँ होत्यसै गरी . राजनीनतक िेत्रम त् .संस्क ृ नतक मल् ू य र मान्यताका अनसु रण पनन सबलै ेगनप ु छ दछछ राजनीनत गनेहरु अनश ु ासनहीन भए पनन त्यसको .झन्अनश ु ासन हु न ु अपररहायछ छ असर ससङ्खगो राष्रलाई पदछछ, संपण ु छ जनतालाई पदछछवविीय िेत्रम अनश ु ासन भएन . भने क ु नै राष्र, समाज तर्ा व्यजक्तको उन्ननत नहु ने भएकाले यस िेत्रमा पनन अनश ु ासनको महत्त्व टडकारो रुपमा खट्ककन्छत्यसै गरी सरकारी तर्ा गैरसरकारी . कायाछलय, प्रहरीसेवा र सेनामा त् अनश ु ासन नभई हु ँदैनतसैले यी िेत्रमा . अनश ु ासनको कडाइक सार् पालना गररन्छयी ववसभन्न िेत्रमा अनश ु ासनको पालना . नहु ने हो भने जस्र्नत डरलाग्दो गम्भीर हु न्गई मानवजीवन नैअस्तव्यस्त बन्न .पग् ुदछ बबद्यार्ी जीवनमा अनश ु ासनको ज्यादै महत्त्व रहन्छअनश ु ासनईन बबद्यार . ् र्ीको पढाइ राम्रो हु न् सक्दैन भने अनश ु ाससत बबद्यार्ीले पढाइमा अल्लख्ने ीय सर्लता हाससल गनछ सक्दछपालना गन : े बबद्यालयका ननयमको अिरश ., सशिकको सान गने र नतनले पढाएकोससकाएको क ु रा ध्यम हदएर अध्ययन गने ववद्यार्ी पनछ गएर - असल नागररक बन्दछ र उसको भववष्यपनन उज्जवल बन्दछ। बबहानले हदनको संकेत गछछ भनेझैँववद्यार्ी जीवनले माननसको भववष्य राम्रो वा नराम्रो के हु ने भन्ने

क ु राको सकं ेत गदछछ। त्यसलै ेहरेक ववद्यार्ी आफ्नो भववष्य राम्रो होस ्भन्नाक लागग अनश ु ाससत भएर पढ्नप ुछछ। अनश ु ासनहीण ववद्यार्ी उद्दण्डत, अराजकता, र ववजततको बाटो नतर लाग्दछयस्ता ववद्यार्ी भववष्यमा ननकै पछुताउनप ुदछछ।. अनश ु ासनको पालना आर् ू सभत्रबै ाट हु नप ुदछछ-सबैले सचेत भई सामाजजक नीनत . ननयमका घेरासभत्र रहेर कम गन ु छ उगचत हु च्न्हा। आर् ू अनश ु ासनमा रहने माननसले नै अरुलाई पनन अनश ु ासनको पाठ पढाउन सक्छ। ज ु न व्यजक्त अनसु ाससत छैन त्यसले अरु कसलै े पनन अनश ु ाससत बनाउन सक्तैन। त्यसैगरी कसलै े दण्ड, डर र धाम्कीबाट अरुलाई अनश ु ासन सज ृ ना गरी कायम गररने अनश ु ासन िखणक हु न्छ, त्यस्तो अनश ु ासन सधैँहटकीरहँदैन। सबलै े पहहले आर्ै अनश ु ासनमा बस्न ु जरुरर छ यस अर्छमा .आत्माअनश ु ासन नै अनश ु ासनको पहहलो शतछ हो। अनश ु ासनमा नरहनेमाननस लगामववनाको घोडाजस्तैहु न्छउसले जीवनमा . के ही गनछ सक्तैन।उसको जीवन जोखखमपण ू छ पनन हु न्छ। तर अनश ु ासनको बाटोमा हहँड्ने माननसले जीवनमा सर्लताको सशखर छु न सक्तछ।अनश ु ासनले व्यजक्तलाई मात्र नभई पररवार, समाज, राष्र र ववश्वलाई समेत सशष्ट, सभ्य र ससु ंस्क ृत बनाउँछ। अनश ु ासनको पालनाबाट सबकै ो भलाइ हु ने क ु रामा दईु मत छैन।

आजभन्दा कररब सोह्र वषअछ गग नेपालको पव ू ी तराई छेत्रमा रहेको एउटा ज्यादै रमाइलो गाउँको शान्त वातावरणलाई भङ्खग गदै म पहहलो पटक गचच्याएको गर्ए। कानतकछ क ृ ष्णपिको त्रयोदशी नतगर्का सन ु सान अँधेरी रातमा घजन्कएको मेरो गचच्याहाट सन ु ेर नछमके ीहरूलाई सार् हदइरहेकी एकनछनका लागग बेपिा भएकी गर्इन। मेरो घरमा त्झन्कसलै ाई ननन्द्रा पनेक ु रै गर्एन। त्यस बेला बिीको उज्यालोले घर झलमल चजम्करहेका असङ्खख्या ताराहरू ननस्पट्ट अँध्यारोलाई नछचोलेर घरको झ्यालबाट एसो कोमल अनहु ार गचच्याएर हेनेतँछडमछाड - गरररहेका गर्ए। दसलैँे बबदा सलइ सकेको भए पनन नतहार भने सबकै ा घर दैलोमा आउन तखरछ गरररहेको गर्यो। आँगनमा ढकमक्क र् ु लेको मखमली र सयपत्री र् ू लहरूले मेरो भव्य स्वागत गरररहेको गर्ए। घर वररपरर खेतमा धनका हररयो बटु ाबतीहरु हावाको हलक ु ो स्पशछ पाएर मेरो आगमकन ख ुसीयालीमा छमछमती नागचरहेको गर्ए। ससङ्खगो प्रक ृ नत नैमेरो स्वागत गनछ तम्तयार त्यही बेला नै गर्यो। म जन्मदा घरका सबैजना ख ुसीले ढङ्खग हु नहुु न्योयो रेउहाँहरुका लागग मा घरको ! जगमगाउँ दा बिी गर्ए, क ु लको धरोहरू गर्ए। म उहाँहरुका आँखा नानी गर्ए। उहाँहरुले प्रशस्त माया ममार्ी खन्याउनभ ु एको गर्यो। उहाँहरुको मायाको सागरमा डु बल् ु की मादाछ मलाई स्वगीय आनन्द प्राप्त हु न्योयो। घरका सबै आत्यगधक लाड प्यार पाएर म चाडै नै तङ्खगिन र्ाले अनन सबैका काख काखमा खेल्दैरमाउँ दै -

टु क ु टु क ु हहँड्न सक्ने भए। आँगनमा खेल्दा खेल्दैम गाउँका आफ्नैउमेरका सार्ीहरूसँग घल ु समल हु न्र्ालेँर मरेो कक्रडीस्र्ल र्राककलो हु ँदैगयो। मलै े जीवनको चौर्ो वसन्त पर गनेबबविकै बब ु ाले मलाई नजजकेको ववद्यालय भनाछ गरर हदनभ ु यो। म अर्ाह ज्ञानआजनछ गनेअसभलाषा बोकेर ववद्यालय धाउन - आउदैमा बबत्न र्ाले।-लागे। मेरा हदनहरू ववद्यालय जादा बबदाका हदन म गाउँ ले सार्ीहरूसँग नजजकेको जंगलमा घम ु कर्र गनेजान्र्े। हामीहरु ववसभन्न ककससमका मीठामीठा जज-ब्रे लट्याउने जंगली र्लर् ू लहरू खानका लागग नैजंगल पस्योयौ। मलाई जंगलमा पाइने क ु सम ु , जामन ु , र्ँडडर, स्यालर् ुस्रे र खजरू ननकै मीठो लाग्र्े। म जंगलबाट यी र्लर् ू लहरू घरमा ल्याउर्े अनन भोसलपल्ट बबद्यालय सलएर जान्र्े र आफ्ना सार्ीहरूलाई हदन्र्े। मलाई किाका सार्ीहरू ननकै मन पराउर्े। मलाई ववद्यालय जान कहहल्यै अल्छी लागेन। म रमाइलो ववद्यालय जानेआउने गर्े। - पढाइ सरु ु गरेपनछ मलै े आफ्नो खेल्ने समयमा कटौती गरी त्यसलाई पदाइमै लगानी गरे। म सानेदेखख अलीन गम्भीर स्वभावको गर्ए। मलाई नचाहहँदो क ु रामा अड्को तोपेर घरमा कोलाहल मचाउन पटक्ककै मन लाग्दैनयोयो। म आर् ू भन्दा ठू लालाई आदर गर्ेर उहाहरुलाई अह्राएको कम नअनकनाएका ख ु रुख ु रु गरर हदन्र्े ।आर् ू ले सक्ने कम गनछ म झन्झट मान्दैनर्े । मेरो यस्तो बानीबेहोरबाट घरका सबै जना प्रसन्न हु नहुु न्योयो। म खानके ु रोमा पनन अनावश्यक झगडा गहदछनर्ें। आमाले जे जस्तो खान हदनहुु न्योयो म त्यही खाइ हदन्र्े, तर दध ु दही भनपे नछ चाहहँम

अननल लोसभर्ें। भान्सामा खान खान बस्दा मेरो दव ु ैआँखा चल ू मा तताइराखेको दध ू मा गोहदन्र्ें। दध ू खान मन लाग्दा म आमासँग माग्र्े तर छोएर खन्नर्े। उहाहरुले मेरा लागग ककनन हदएको क ु नैपनन गचज मन परेँभनेर मलै े खखचखखच गररन,् बबनाससिमै ा रडाको मच्चाइन अनन नराम्रो भनेर नाम खज ु म्चइन। मेरो बब ु ा आमाको मायाको छहारीमा मेरो बाल्यकाल ख ु बी रमाइलो भएर बबत्यो। माननसको जीवनमा सबभै न्दा सख ु को िण यसको बाल्यकाल नैरहेछ भन्ने क ु रा मलै े अहहले आएर र्ाहा पाए। सानो छदाँ सबैको मायामा लटु पह ुटन पाइने अनन व्यवहाररक झमले ामा र्स्न ुहु ँदा त्यस बेला सबकै ो जीवन तनाव मक् ुत हु ँदो रहेछ। मेरो बाल्यकाल ज्यादैसख ु सँग बबतके ोले माली सबकै ो बाल्यकाल सख ु मै हु न्छ होला भन्ने लागेको छ। त्यसलै े आज भोसल म घरीघरी आफ्नो बाल्यकालको मीठो सम्झना गरेर मन बहलाउने गदछछ। कहहलके ाहीीँ त्मलाई र्ेरी बाल्यावस्र्ामै र्क ू छ कक जस्तो लगेर आउँछ।

नतहार हाम्रा चाडहरू मध्येको एक महत्त्वपण ू छ चाड हो। यो चाड प्रत्येक वषछ कानतकछ क ृ ष्ण त्रयोदशीदेखख कानतकछ सक ु ला हदिीयसम्मका हदनसम्म मनाइन्छ। यी पाँच हदनमा कागनतहार-, क ु क ु रनतहार-, गाइनतहार-, गोरुनतहार-, र भाइनतहार- गरी जम्मा पाँच नतहार गचननन्छ। नेपाल चाडलाई ”यमपञ्चक“ र ’दीपावली“ का रूपमा पनन गचननन्छ। नेपाल अगधराज्य भरका हहन्दहू रूले यो चाड धम ू धामसँग मनाउँछन।् नेपालबाहहर बस्ने हहन्दू नेपालीहरू पनन यस चाडलाई उनतकै महत्त्व हदई मनाउँछन।् नतहारको पहहलो हदनलाई काग नतहार-भननन्छ। यो क ु क ु रनतहार कानतछक महहनाको - मीठा खाने क ु रा -क ृ ष्ण पिको चतुदछशी नतगर् परेको हदन पदछछ। यस हदन मीठा हदई मल लगाई ससँगारपटार गरी क ु क ु रको पज ू ा गररन्छ। घरपालव ु ा जनावरका रूपमा रहेको र घरकै रखवारी गनछ पासलने क ु क ु रलाई कालका देवता यमराजको दतू का रूपमा मणजो पज ू ा गनेप्रर्ा हाम्रो समाजमा उहहलेदेखख चली आएको प्रर्ा हो। वषमछ ा एक हदन क ु क ु रको पज ू ा गदाछ पनन एक ककससमको रमाइलैहु न्छ। नतहारको तेस्रो हदनलाई गाईनतहार भननन्छ। यो चाड लक्ष्मीपज ू ाका नामले पनन - ननकै प्रससद्ध छ। कानतकछ महहना क ृ ष्ण पिको औीँसीका हदन यो चाड मनाइन्छ। यस हदन गाई र धनको पज ू ा गनेगररन्छ। उस हदन बबहान गएको पज ू ा गररन्छ अनन रानत घरघरमा दीपावली गरी धनकी देवी लक्ष्मीको पज ू ा गररन्छ। गाई हाम्रो राजष्रय जनावर हो र उसलाई हहन्दहू रू लक्ष्मीका रूपमा पनन मान्दछ। त्यसलै े यस

हदन गाईलाई र् ु लको मल लगाएर र्रर्रीका मीठा मीठा खाने क ु रा खान हदई गाई पज ू ा गररन्छ। त्यसै गरी यस हदन रानत घरघरमा दीपावली गरी धनकी देवी लक्ष्मीको श्रद्धा भक्ततापव ू कछ पज ू ा गनेप्रचलन हाम्रो हहन्दूसमाजमा छ। धनकी देवी लक्ष्मीले क ृ पा गररन्भने भइन्छ भन्ने ववश्वास सबैहहन्दहू रूमा रहेको छ। यस हदन लक्ष्मीलाई ख ुसी पानछ सककयो भने घरमा सधैँलक्ष्मीको बास हु न्छ भन्ने ववश्वास पनन सबैहहन्दहू रूमा रहेको पाइन्छ। त्यसलै े यस हदन घरमा भए जनत रुपयै ाँपैसा - गहनाहरू एकै ठाउँमा भेला पारी कलश पनन राखेर लक्ष्मीको पज ू ा गररन्छ। -र गर यस हदन साँझपाखदेखख नै घर, गोठ, जताततैबिी बालेर खझसलसमली परीले हु नाले यस हदनलाई नतहारको महत्त्वपण ू छ हदन माननन्छ। यसैहदन दीपावलीको खझसलसमली सबनैतर पररने हु ँदा नैनतहार चाडलाई दीपावली‘’ समेत भन्ने गररएको हो। यस हदन प्रायमीठा पररकारहरू पकाई-घरघरमा सेल तर्ा अन्य मीठा : खाने प्रचलन नेपालीहरूमा चलेको छ। साँझदेखख नै सबै हदन के टीहरू घरघर गाई भैलो खेल्ने गदछछ। अनन भलै ो खेलबापत घनमल ू ले श्रद्धाले हदएका सेल, रुपैयाँ आहद सलई उनीहरू रमाउँछन।् लक्ष्मीपज ू ाकै हदन नेपाली भाषा र साहहत्यका सशखर परु ु ष लक्ष्मी प्रसाद देवकोटाको पनन जन्मजयन्ती पनेभएकोले यस हदन वा यसकै वरपरका हदनमा हाम्रो देश भर ववसभन्न कायछक्रमहरूको आयोजन गरी देवकोटाको जन्म जयन्ती मनाउने गररन्छ। यसैले जहाँ धासमछकसंस्क ृ नतक दृजष्टले यो लक्ष्मीपज ू ा - हाम्रो समाजमा महत्त्वपण ू छ रहेको छ त्यहीीँ यही हदन नैहाम्रो साहहजत्यक महोत्सव पनन मनाउनप ु नेहदन बन्ने पग ु ेको छ। धनकी देवी लक्ष्मी प्रनत र सरस्वतीका वरद

पत्र ु लक्ष्मीप्रसादप्रनत श्रद्धा व्यजक्त गररने यो हदन नेपालीहरूका लागग सोच्दै महत्त्वपण ू ।छ नतहारको चौर्ो हदनलाई गोरुनतहारका रूपमा मनाइन्छ। यो नतहार कानतछक - महहनाको शल् ु क पिको प्रनतपद नतगर्मा पदछछ। यस हदन गोवधनछ पज ू ा र गोरुको पज ू ा गररन्छ। यस हदनलाई हाल नतहार पनन भननन्छ। उस हदन खस गरी गाईगोरुका गोबरबाट पहाड जस्तो बनाई त्यसैलाई गोवधनछ पवतछ मानेर पज ू ा गने गररन्छ। त्यसैगरी यस हदन गोरुको पज ू ा गनेचलन छ। क ृ वषप्रधान देश नेपालमा खेतीपाती गनेनभई नहु ने गोरुको वषछ भरमा आउने यस हदनमा ज ु न पज ू ा गररन्छ त्यो पनन हाम्रो हहन्दूसमाजको एक रमाइलाई पि हो। यस हदन गोरुका अनतररक्त खेतीपातीका लागग नभई नहु ने हलो, ज ु वा आहद जस्ता साधनहरूको पनन पज ू ा गने प्रचलन छ। हरुवालाई पनन यस हदन नया लग ु ा, रुपैयाँ, धन, चामल आहद हदने गररन्छ। त्यसै गरी के टोहरूले घरघर गाई देउसी खेल्ने हदन पनन यही हो। हहजोआज ववसभन्न सामाजजक कायकछ ा लागग खचछ ज ुटाउने उद्देश्य सलएर पनन के टोहरूले देउसी खेल्ने गदछछ। गाउसहर जहाँपनन बडो उत्सक ु ताका सार् देउसी - खेलेर यो हदन भव्यताका सोार् मनाइन्छ। काठमाडौं उपत्यकाको नेवार समदु ायमा यसैहदन आफ्नो सख ु ी जीवनका लागग महपज ू ा गनेचलन छ अनन यसैहदन : नेपाल संवतअनसु ारको वषछ पनन धम ू धामकन सार् मनाइन्छ।

नतहार पाँचौं वा अजन्तम हदन भाइनतहारका रूपमा प्रससद्ध छ। कानतछक महहनाको - शल् ु क पिको दोस्रो दजोन यो चाड पदछछ। यो चाड हददीबहहनी दाज ु भाइले टीका - लगाएर पज् ु ने र सेल, समठाई आहद पररकार खान हदन अनन दाज ु भाइले हददी बहहनी दक्षिण, उपहार आहद हदने रमाइलो हदन हो। यस हदनलाई पनन ’भाइटीका‘ भननन्छ। यसैहदन कालका देवता यमराज पनन आफ्नी बहहनी यमन ु ा कहाँटीका लग ु नाजाने कर्ा हहन्दू परु ाणमा उल्लखे गररएको छ। यस हदन हददीबहहनीले - भाइ ननधारमा चामलको पीठो दली त्यसमार्ी सप्तरंगी टीका लगाई सयपत्री -दाज ु मीठो खानेक ु रो -र मखमली र् ु लो मल गहहयाईछ कपालमा तले हालेर अनन मीठो खान हदई आ आफ्ना दाज ु भाइको दीघाछय ुर ननरोगगताको कामना गदछछ। दाज ु भाइले पनन हददी बहहनीलाई दक्षिण तर्ा सौगातहरू हदई ख ुसी पछछन।् यस हदले दाज ु भाइ तर्ा हददी बहहनीको बीचको सम्बन्धलाई ननकै गहहरो तु ल्याइ हदन्छ। त्यसलै े यो हदन नतहार चाडको ननकै महत्त्वपण ू छ हदन हो। नतहार हहन्दहू रूको ननकै रमाइलो चाड हो। नतहार हहन्दहू रूको ननकै रमाइलो चाड हो। यस चाडमा र्रर्रीका रमाइला कायक्रछ महरू पनन मनाइन्छन।् यस चाडमा खस गरी पटका पड्काएर अनन आतसबाजी गरेर मनोरञ्जन सलने चलन ननकै बढ्दो छ; तर यसबाट माननसको अंगभगं हु नका सार्ैज्यान जाने खतरा पनन उनतकै रहन्छ। त्यसै गरी यस चाडमा खेसलने भैलो र देउसीलाई पैसा कमाउन मध्यम बनाउने दष् ु प्रवव ृ ि पनन बढ्दो छ। यस्ता नराम्रा कामहरू गदाछ कहहलेकहीीँ एकअकाछमा झाँगड पनन हु नेगरेको- जस्र्नत के ही वषछ यता देखखदैंछ। त्यस्तै यस चाडमा कसैकसैले धेरै रुपैयाँ खचछ गरी ज्यादै तडकभडक पनन -

घाटी हेरी हद ननल“ देखाउँछन।्ो्नप ुदछछआफ्नो औकातले भजनेझैंसबलै े ” भ्याएअनसु ार नैखचछ गरी यस्ता चाडबाडहरू मनाउनप ुछछ। नतहार नेपालीहरूको ज्यादै रमाइलो र महत्त्वपण ू छ चाड हो। यसलाई नेपालीहरू दसभैँन्दा पनन बढ़ी रमाइलोसँगैमनाउँछन।् यस बेला नेपाली प्रक ृ नत पनन ज्यादै रमणीय देखखन्छ। नीलो र स्वच्छ आकाश, खेतमा झल् ु ने धन, घरआँगनमा - ढकमक्क र् ु लेको सयपत्री र मखमली र् ू ल आहद सबलै े नतहारको सौन्दयलछ ाई बढाएको देखखन्छ। यस चाडले माननसले प्रक ृ नत र जीवजन्तु मा एकता, सद्भावना र समानताको भावना राख्न ु पछछ भन्ने संदेश पनन हदन्छ। भ्रातत्ृ वको भावनालाई र्ैलाउन त्उस चाडको महत्त्वपण ू छ पि हु ँदैहो। यस चाडमा गररने पज ू ा र हरेक कक्रयाकलापले हामीलाई सन्मागछमा लाग्ने प्रेरणा हदन्छन।् नेपाली समाजमा ज्यादै वप्रय बनके ो र संस्क ृ नतक एकता कायम गनेसर्ल बनेको नतहार चाडको महत्त्वलाई हामीले अझैबढाउनप ुछछ। यस्ता चाडहरूलाई हामीले आपसी मेलसमलाप बढाउन गरी मनाउनप ुछछ र यस्ता चाडहरू मनाई हामीले आफ्नो जीवनलाई पनन अझ सन् ुदर पादैजानप ुछछ।

‘सशिाभन्ने बबविकै स्क ू ल ’, क्याम्पस आहदमा र घरमै पनन ननयसमत रूपले अध्ययन गनगे राउने वा पढेको बन्दोबस्त समलाउने काम भन्ने बख ुझन्छ। ससकेर-, पढेर, सन ु ेर वा अन्य क ु नैपनन प्रकारले िहण गररने सधै ाजन्तक तर्ा व्यवहाररक ववषयको बोध वा ज्ञान पनन सशिा नै हो। भनके ो क ु नैववषयमा ’सशिाको महत्त्व‘ ससकेर पोख्त हु ने इच्िा वा चाहनाको महत्त्व हो। सशिा मानव जानतको तेस्रो चजम्कलो आँखा भएकोले आजको यग ु मा यसको ननकै ठू लो महत्त्व रहेको छ। सशिा ववना माननस ज्ञानले अन्धो नैहु न्छ। सशिा आजका मान्छेको एक महत्त्वपण ू छ गहन नैभएकोले यसको महत्त्व ननकै ठू लो छ। हरेक ववषयका बारेमा जान्नेबझ्ु ने तीव्र इच्िा वा चाहना माननसमा रहको हु न्छ। - यस्तो चाहना राख्न ु मानवीय स्वभाव नैहो। माननस जन्मदेखख उसको मत्ृ य ु नहु न्ज्याललसम्म सशिा आजनछ गनेक्रम लगातार चाल ू भइ रहन्छ। माननसले बालकालमा अरूका बोलेर वा कम गरेका अनक ु रणबाट सशिा आजनछ गदछछ। उसले स्क ू ल र क्याम्पस किामा औपचाररक सशिा पाउँछ। त्यसपनछ पनन उसको सशिा आजनछ गनेकायचछ ाँहह परु ा भइसकेको हु ँदैन। अकानछतर प्रक ृ नत जगत नैमाननसको सबभन्दा ठू लो सशिालय वा पाठशाला हो। नहद, पहाड, विृ आगध वनस्पनत अनन चराचरु ु ंगी, ककरार्ट्यािं ा अगध जीवहरूको जीवनलाई सशिाको महु ान मान्न सककन्छ। भनेर हाम्रा महाकवव देवकोटाले ’अध्ययनमा बस गए सब तत्त्व ख ु ल्छन“् पनन प्रक ृ नत नैज्ञानको महु ान ह भन्ने ववचार अनघ सारेका छन।् माननसले सशिा आजनछ गनेर् ुस्क ू ल, क्याम्पस आहद हु न।् यीनैठाउँमा ववद्यार्ी

व्यजक्त को ज्ञान रूपी आँखा ख ु ल्दछ। ज्ञान आजनछ गररसकेपनछ व्यजक्तसभत्रको अज्ञानहरूकी अन्धकार र्ाट्दैवा हराउँदैजान्छ अनन माननस मख ू छ नभई ज्ञानी हु न्छ। आजको यग ु मा असशक्षित माननसले ख ु ब दख ु पाउँछ। असशक्षित माननसले पशक ु ो जस्तैनारकीय जीवनको भोग्नप ु नेहु न्छ। त्यसैगरी सशक्षित माननसको हदमागमा अन्धववश्वास पनन जरा गाडके ो हु न्छ। अन्धववश्वासमा अल्झके ा माननसको उन्ननत हु न।् सक्दैन। क ु नैपनन माननसको ववकासमा सशिा नैसहायक भएकोले पनन यसको महत्त्व स्वतः ससद्ध हु न्छ। नारी र परु ु ष दव ु ैसशक्षित भए भने मात्र समाज वा राष्रको उन्ननत हु न्सक्छ । नारीले पनन परु ु ष सरह पढ्न पाउनप ु नेक ु रामा सबलै े जोड हदन ु अनत आवश्यक छ। अझैपनन हाम्रो देशका कनतपय ठाउँमा छोरीहरूलाई पढाउनेगररँदैन। यसरी छोराहरू मात्र सशक्षित भई ठाउँमा छोरीहरू सशक्षित भएनन्भने सशिाको उनी अर्छ रहँदैन। नारीहरू असशक्षित हु ँदा समाज र राष्रको ववकास परु ा नभई अधरु ो रहन्छ। त्यसै गरी आज सशिामा ब्यापारीकरण भइरहेको छ। सशिालाई व्यापारको मध्यम बनाई करोडौँ रुपैयाँ कमाउनका लागग आज धेरै संख्यामा नाजीस्तरका ववद्यालयहरू ख ु सलरहेका छन।् सशिा आजनछ गनेक ु रा हो; यो ककनबेच गनेक ु रा होइन । नछमके ी मल ु क ु बाट शक्षैिक प्रमाणपत्र ककनेर ल्याई आर् ू लाई सशक्षित मान्ने महामख ू हछ रू पनन हाम्रो समाजमा नभएका होइनन।् प्रमाणपत्र बटु ल्न कायछ मात्र सशक्षित हु न ुहोइन। यस्तो सशिाले क ु नैपनन नागररकलाई र्ाइदा पय ु ाछउँदैन। हामीले सकेसम्म गण ु स्तरीय सशिामा जोड हदन ु पदछछ। मल ु क ु को माटो सहु ाउँदैवज्ञै ाननक, रोजगार मल ू क, व्यावसानयक र प्राववगधक सशिाको खाँचो ट्यांकरो रूपमा देखा परको छ। यस्तो

सशिा हदन सके का खण्डमा नैव्यजक्त जनत र राष्रको उन्ननत हु न्सक्दछ अनन यसबाट सशिाको महत्त्व पनन झजल्कन्छ। सशिा मानव जनतको आभष ू ण वा गहना हो। यसले समाजमा माननसको इज्जत र मन प्रनतष्ठा बढाउँ छ। सशक्षित व्यजक्तको सवछत्र कदर पनन गररन्छ। माननसलाई सशिाले आमाले हदने जस्तो सख ु पनन कम छैन। यसले माननसलाई दरो बनाइहदन्छ। त्यसलै े सशिा वा ववद्या क ु नपै नन व्यजक्त अनमोल सम्पनत हो। यो छोरी नहु ने र हराएर नजाने भएकोले पनन यसको महत्त्व बढेको हो। पढे लखे ेको व्यजक्तले कहहले पनन दख ु पाउँदैन भन्ने क ु रा पनन ठीक छ। अकानछतर ववद्या नभएको माननस पश ुसरह हु न्छ र यसले समाजमा मान पनन पाउँदैन। असशक्षित माननस भौनतक दृजष्टले जनतसक ु ै सम्पन्न भए पनन उसले सभबत्र मनका सख ु प्राप्त गनछ सक्दैन। आजको यग ु मा असशक्षित माननसले केहीपनन गनछ सक्दैन अनन असशक्षित नागररकहरुबाट क ु नैपनन राष्रले उन्ननत गनछ सक्दैन। सशिा नै हरेक ककससमका उन्ननतको महु ान भएकोले यसबै ाट व्यजक्त,समाज,राष्र र ववश्वको उन्ननत हु न्सक्दछ। आजको भौनतक सव ु वधाले सम्पन्न यग ु को ननमाछण सशिाकै कारणले भएको हो। यसले माननसले भौनतक सख ु र आजत्मक सख ु दव ु ैप्रदान गदछछ। सशिाले नै व्यजक्त, जनत र राष्रको उन्ननतमा ठू लो टेवा पय ु ाछउन भएकोले यसको महत्त्व सबैभन्दा मागर् छ।

देश ववकासमा य ु वावगकछ ो भ ू समका देशको भौनतक अवस्र्ामा गण ु ात्मक पररवतनछ गनेकम नैदेश ववकासको कम हो। देशको भौनतक अवस्र्ालाई ववपन्नताबाट सम्पन्नतातर्छनराम्रो अवस्र्ाबाट राम्रो , अवस्र्ातरो्र्यर्ाजस्र्नतबाट उन्ननततर्छ लजै ानल ु ाई देश ववकास भननन्छ। , जवानीले नछाडेका रबढ्ु याइँले नछोएका यव ु ायव ुतीहरूको समदु ायले नैदेश - ववकास जस्तो ग ु रुतर जजम्मेवारीलाई सहजतासार् वहाँगनछ सक्दछ। राजष्रय वगछको शजक्त हो र-ववकासको रर् तान्ने आधारभतू शजक्त भनेको यव ु ात्यो शजक्त नैवास्तवमा देश ववकासको ऊजाछ हो। यव ु ाका लामालामा सबल भज ु हरूले ज ु नसक ु ै - यव ुतीहरूका जोस र -धज ु ा पनछ सक्छन।् यव ु ा-चन ु ौती र अवरोधहरूलाई पनन धज ु ा जाँगरकोा अगाडड जस्तोसक ु ै कहठन चन ु ौतीले पनन सशर ननहु राउने पछछ। अतः यव ु ाहरूका आट र उत्साहको इन्धन प्राप्त गदाछ देशले ववकास मागछमा आएका ज ु नसक ु ै हाकँ र बन्धनलाई सजजलैपरास्त गनछ र चँडु ाल्न सक्छ र ववकासको असभयानमा देशले लामो र्ड्को मनछ सक्छ। यव ु ाहरू देश ववकासका ऊजाछ हु न्जसको अदम्य आँट र हहम्मत देश ववकासमा राम्ररी प्रयोग हु न्सकेमा ज ु नसक ु ै मल ु क ु ले पनन ववकासको गनतमा तीव्रता प्राप्त गदछछ। बगेर खेर गइरहेको नदीमा बाँध बाँधरे ववद्यतु ऊ् जाछ ननकलझे ैँखेर गइरहेको यव ु ा शजक्तलाई ससु ङ्खगहठत पारी राजष्रय ववकासको असभयानमा पोख्न सक्ने ज ु नसक ु ै मल ु क ु मा पनन ववकासको हररयाली लहलहाउँदछसम्पन्नताका भकारीहरू , भररन्छन।् ववश्वमा भोौनतक ववकासका िेत्रमा चरमउपलजब्ध हाससल गरेका - यरु ोपेली राष्र होऊन्वा एससयाली राष्र जापान, ससगं ापरु होऊन्टी मल ु क ु हरूलाई भौनतक सम्पन्नताको सशखरमा आरूढ गराउनमा त्यहाकँ ा यव ु ाहरूका ननःस्वार्छ

समपणछ र त्यागले अहम ्भस ू मका खेलके ो छ। ज ु न देशका यव ु ायव ुतीहरू-ले आफ्नो मल ू कमा ववसभन्न सेवामा रहेर आफ्नो ससजनछ ात्मक श्रम, सीप र तीक्ष्ण बद्ु गधवववेक देशकै लागग खचछ गरेका छन्त्यस मल ु क ु को महु ारमा ववकासको मस्ु कान देख्न सककएको हो। देश ववकासका कायमछ ा प्रत्येक यव ु ाआफ्नो िेत्रबाट सक्दो योगदान -यव ुतीले आपय ु ाछइरहेका हु न्छन।् जीवनचक्रमा हरेक व्यजक्त एकपल्ट यव ु ावस्र्ामा पग् ुदछ र ऊ व्यजक्तगत रूपमा क ु नैपद वा ओहदामा बसेर वा नबसेरैभए पनन राजष्रय ववकासको पन ु ीत महायज्ञमा सररक भएकै हु न्छ। इन्जीननयरवककल ,, सशिकक ृ षक ,प्राध्यापक ,, लेखक, कलाकार, खेलाडी, कमछचारी, पत्रकार, सैननक, प्रहरी आहद ज ु नसक ु ै िेत्रमा सवप्रछ र्म व्यजक्तको प्रवेश यव ु ावस्र्ामा नैहु न्छ। ती सेवामा प्रवेश गनेले आआफ्नो यव ु ाजोस लगाएकै हु न्छन,् बाटोघाटो, क ु लो, नहरननमाछण गरी एउटा इन्जीननयरले मल ु क ु को भौनतक ववकासमा नयाँआयाम हदएको हु न्छ भने वककलले न्याय सम्पादनका िेत्रमा, सशिकप्राध्यापकले अध्यापनका िेत्रमा योगदान - पय ु ाछउँछनो्। लेखकले कलमको र कलाकारले क ू चीको प्रयोग गदैआफ्ना सन् ुदर ससजनछ ालाई सभ्यता एवं संस्क ृ नतलाई समन् ु नत तु ल्याउन अिणी भस ू मका ननवाछह गरेका हु न्छन।् सनैनकले शस्त्रास्त्रले ससु जज्जत भएर राजष्रय अखण्डताको पहरेदारको भस ू मका ननवाछह गरेका हु न्छन्भने प्रहरीले जनताको जीउधन र सामाजजक शाजन्तयसरी देश ववकासका कायछमामा ,सरु िाको िेत्रमा आफ्नो योगदान हदएकै हु न्छन् आफ्नो िेत्रबाट ववसभन्न पेसामा रहेर अभतू पव ू छ भस ू मका -यव ुतीले आ-हरेक यव ु ा ननवछोाह गरररहेका हु न्छन।्

मल ु क ु को ववकासमा गहनतम भस ू मका ननवाहछ गरररहेका हु न्छन।् सकक्रय गराउन राज्यले पनन ववशषे पहल गनप ु छ दछछ। राज्यमा यव ु ाहरूको मनोबल बढाउन खालको वातावरण तयार पाररन ु पदछछ। उगचत वातावरणका अभावमा आफ्नो देशमा उगचत सशिा, रोजगार, कम र मम नपाउँ दा कनतपय यव ु ावगछ बरासलन्छ र यव ु ावगछ बरासलँदै देश ववकासको गीत ओरालो लाग्दछ। कसलला ओठमा जँगारेखी बस्न नपाउँदा रोजगारीका नाममा, कम र मामका लागग ववदेश पस्न यव ु ावगछ जहाँबाध्य हु न्छ त्यस देशको अनहु ारमा अधोगनतको चाया देखखन्छ र अवनतीको छाया देखखन्छ। पररवार र समाजको समग ु चत माया र स्नहे नपाएका वा आवश्कताभन्दा बढी माया र स्नेहले पल् ु पस ु लएका बालकहरू जब यव ु ा बन्छन्तीमध्ये पनन केही ववक ृ नतववसंगनततर्छ लागेका हु न्छन।् त्यस्ता क ु लत र द्रव्यसनमा लाग्नेयव ु ावगछ पनन पररवार, समाज र राष्रकै टाउको दख ु ाइ बन्न पग् ुदछ। त्यस्ता वगहछ रूका लागग पनन योग्यता, िेमतारुगच र दिता अनसु ारका तासलम ,, रोजगार र कामको व्यवस्र्ा गरी नतनको मनोबल बढाएमा नतनले पनन देशववकासको होस्टेमा हैसे गनछ - म ; ू नव दयारहरू खोल्न सक्छन-्ससजछनाका नव ;पग् ुदछनलकको अजस्तत्वमा संकट ् आउँ दा धक र् ु काएर बोल्न सक्छन्र राजस्रयताका लागग ज ु नसक ु ै चन ु ौती पनन मोल्न सक्छन्अनन ववपन्नता, गररबी र पछौटैपनका ववरुद्ध सजजलसै ँग धावा बोल्न सक्छन।् तसर्छ आफ्नो देश यव ु ास्रोतलाई ननमाछणतर्छ प्रवाहहत गनछ राज्यले रोजगारका बाध बढ्ने पछछ, उनीहरूको उत्साहको धमछ उच्च आत्मबल र मनोबल साँध लाउनै पछछ। समजष्टमा भन्नप ुदाछ देश ववकासमा यव ु ावगकछ ो महत्त्वपण ू छ भस ू मका हु न्छ भने क ु रो जगजाहेर छ। इनतहासका पाना पल्टाउँ दैजाँदा प्रत्येक देशका सीमारेखाहरू यव ु ावगकछ ो रगतबाट कोररएका छन्भने उनीहरूमा ववक ृनतववसंगनत-, ननराशा र

क ु ण्ठ जागतृ हु न्नहदई दलीय र व्यजक्तगत स्वार्भछ न्दा मागर् उठी राजष्रय स्वार्मछ ा उनीहरूलाई प्रयोग गदाछ राष्रको कायापलट नैहु न्गएको छ। देश ववकासको गहककलो क ु लतमा बरासलन नहदई उनीहरूलाई जोस र होसका सार् कम्मर कसेर बढ्नका लागग अनक ुू ल वातावरण बनाइहदएमा मल ु क ु को ववकासमा यव ु ावगलछ े उल्लेखनीय भस ू मका ननवाछह गनछ सक्दछ, मल ु क ु को भौनतक ववकासमा यव ु ाहरूले अनक ु रणीय दृष्टान्त प्रस्ततु गनछ सक्छन।्

देशभजक्त हामी सबै सामाजजक प्राणी हौं। ख ुसीको बले ामा हामी मयरू को प्वाँख झैँकर्ँजजएर नाच्छौ भने दख ु ी हु ने बेलामा कालो बादल झैँडु म्म हु न्छौ। खसु ी र दख ु ी हु न ु हामीमा स्वाभाववक हो। प्रायमाननसहरू आर् ू भन्दा बढी माया कसलै ाई गदैनन् : तर जब माननस आफ्नो व्यजक्तगत मायालाई त्यागेर आर् ू भन्दा अरूका दख ु , वपडाहरू महससु गनछ सक्छन्तब नैमाननसमा देशभजक्तको भावना उत्पन्न हु न्छ। तर कनतपय माननसहरू समय अनसु ार आर् ू लाई पररवतनछ गछछन्तर्ा तु रुन्तै- ननणयछ सलएर देशभजक्तको भावनामा समवपतछ हु न्सक्छनो्। हु न्त हामी प्राय : यस्तैव्यजक्तलाई आफ्नो समाजमा देखखरहेका हु न्छौ तर जो चाही आफ्नो देशकै लागग बाच्न चाहन्छन्र देशको हरेक जस्र्नतमा सार् हदन्छन्त्यस्ता माननस नै इनतहासमा आफ्नो नाम बनाउन सक्छन।् देशभजक्तको भावना सबमै ा जजन्मन ुदेखख नैहु ँदैन। देशभजक्तलाई आफ्नो देश प्रेमको स्वार्छ भन्न सककन्छ। नेपालको इनतहासमा हामी र्प्र ु ैव्यजक्तहरूलाई देशभक्त भन्न सक्छौ। नतननहरूले आफ्नो मत्ृ यक ु ो बारेमा नसोचरे देशलाई जोगाउन र ससङ्खगो नेपाल बनाउन हदनरात लागगरहे। वास्तवमा उनीहरूले गरेका कामहरू देशभजक्तको उदाहरण बन्न पग ु ेको छ। देशभजक्तको भावना डरछेरुवासधै ,ोँअहहसं ासँग डराउने र आफ्नो व्यजक्तगत जीवनमा ध्यान हदने व्यजक्तमा पनन उत्पन्न हु न्सक्छ। पररजस्र्नतले माननसलाई बदल्न सक्छन। हामीले लखन र्ापा ् , भजक्त र्ापा आहदको उदाहरण सलन सक्छौ।

देशको ननजम्त उनीहरूले हदएका योगदान अववस्मरणीय छ। उनीहरूले देशका लागग आफ्नो ज्यान समेत ग ु माएका छ। हामी सबैदेशभजक्तको भावना हु नप ुछछ। यहद हामी नेपालीमा देशभजक्तको भावना उत्पन्न हु न्सक्यो भने हाम्रो यो देश कनत अगाडी बढ्न सक्छन्भने हामी अनम ु ान पनन गनछ सक्दैनौ। यहद हामी सबै नेपालीमा देशभजक्तको भावना मनै देखख आयो भने माननस एक छाक भात र एक रातको मेहनतले देश पररवतनछ गनछ सक्छन।् यहद हामी सबै नेपालीमा देशभजक्तको भावना जाग्यो भने माननसले बैसाखको चको घाम र माघको काम्ने गचसोमा पनन हदनरात कम गरी देश ववकास गनछ उदेश्यलाई अगाडी बढाउन सक्छन।् यहद हाम्रो देशका नेताहरू र जनताहरू १ वषछको लागग देशभजक्तको भावना जगाएर राख्न सक्यो भने हाम्रो देश ववश्वमा आफ्नो स्र्ान बनाउन सक्छ र अरू देशको लागग प्रेरणा बन्न सक्छ। आर् ू मा लक ु ेको देशभजक्तलाई जोगाउने बेला आइ सक्यो त्यस कारणले सबैएकज ुट हु औीँ अनन देशलाई ववकासको चच ु रु ोमा पग ु ौं।

नागररकको कतछव्य हामी सबै यस देशका इमानदार र मेहनती नागररक छौं। देशका नागररकले गनप ु छ ने कामहरू देशका ववकासमा धेरैअसर पानेगछछन।् सरकारले देशलाई हाम्रैपसै ाले चलाउँछन।् बबज ु ली, खानेपानीकर आहदका लागग उठाइएको रूपले नै देशका , ववसभन्न कायछहरू गररन्छ। हामी नागररकले हाम्रा अगधकारहरू संववधानबाट पाउँछोौ र यसका ववरुद्ध जाने व्यजक्तलाई सजाय हदइन्छ। हामी आफ्नो अगधकार पाएनौ भने हामी आवाज उठाउन सक्छौं। त्यसैगरी हामीले पनन आफ्ना कतछव्यहरू इमानदारी पव ू कछ गरेर कर नतनेदेखख सलएर बबज ु लीखानेपानीको पैसा पनन समय , मे हदई असल उदाहरण बन्नप ुछछ। नागररकको कतव्छ य देशको हरेक पररजस्र्नतमा सार् हदन ुर आर् ू ले गनछ सक्ने मेहनत गन ु छ पनन हो। देश भन्ने बबविकै हामी सबकै ो साझा घर हो र यो घरलाई सरु क्षित गन ु छ र यसको ववकास गन ु छ हाम्रो कतव्छ य हो। त्यस कारणले हामीले सक्ने काम गरेर दशको अवस्र्ालाई अझ गनतलो बनाउनप ुछछ। आफ्ना कतव्छ यलाई नभल ु ेर र देशलाई नछलेर आफ्नो जजम्मेवारी समयमा परू ा गनप ु छ छछ। कतव्छ यहरू मध्ये कर नतनेपनन एक हो। सरकारले कर नतराएर हामीलाई ठग्न काम गरररहेको होइन। यसबाट हु ने ववकासहरू हाम्रैलागग हो। तर माननसहरू कर नतने बेला लक ु क हदन्छनहेलचेतयाइ ् ,ोँगछछन,् र प्रायव्यवसाय गनेहरु व्यापारीहरू कर : नतदछोैनन्र यसको कारणले सरकारको धेरैनोक्सान हु न्छ। केही क ु रा ककनेपनछ बबल सलने पनन हाम्रो कतछव्य हो। त्यही बबलको कारणले ती व्यापारीहरूलाई धेरै कम कर नतनप ु छ छछ। हाम्रो देश नेपालमा १०व्यापारीले पनन राम्ररी कर नतदैनन %ो् र

यसको पररणाम पनन हामीले नै भोग्ने गछौ। त्यसै कारणले हामीले आफ्नो दानयत्वलाई परु ा गनप ु छ छछ। यहद हामीले आफ्नो अगधकार पाएनौ भने काटमार, हडताल आहद सरु ु गनछ र्ाल्छौ तर आफ्नो दानयत्व भने परु ा गदैनौं। त्यस कारणले सरु ु मा हामी नागररकले आफ्नो कतव्छ य परु ा गनप ु छ छछ तब मात्र देश ववकास भएन भने हामी सरकारलाई दोष हदन सक्छौ र यसको ववरुदमा जान सक्छौं। नागररकको कतछव्य आफ्नो समाजमा शाजन्त कायम गनसु छ माजलाई सर्ा राख्न , ु , र्ोहरको व्यवस्र्ा गनराम्रो बानी व्यवहारको ु छ , प्रयोग गन ु छ आहद हो। हामी सबैआजैदेखख आर् ू ले गनेकाम इमानदारी पव ू कछ गनछ र्ालौों र समाजका लागग एउटा उदाहरण बनौं हामी सबै।

पत्रपबत्रकाको महत्त्व आध ु ननक य ु गमा पत्रपबत्रकाले खेल्ने भ ू समका ज्यादैप्रभावकारी देखखन्छ. अहहले पत्रपबत्रका ववना क ु नैपनन िेत्रको ववकास ह ु न्सम्भव छैन. त्यसैले हरेक िेत्रको ववकासका लागग माननसले पत्रपबत्रका नपढी ह ु ँदैन. पत्रपबत्रकाहरू माननसका लागग ज्ञान आजछन गनेभरपदो स्रोत पनन ह ु न.् अहहलेको य ु गमा पत्रपबत्रका नपढ्ने माननसले केही पनन जानेको ह ु ँदैन र उ देशववदेशमा भइरहे-का गनतववगधबारे अनसभज्ञ नै रहन्छ. त्यसैले पत्रपबत्रकाहरू पढ्न ुमाननसको राम्रो बानी हो र यस्तो बानीले यसलाई सधैँर्ाइदा नैह ु न्छ. पत्रपबत्रकाहरू सञ्चारका भरपदो साधन ह ु न.् गचनीहरूले ववश्वको क ु नैएक क ु नामा घटेको नयाँ-नयाँघटनाको वववरण ववश्वभरर नै कर्ँजाउने कम गदछछ. पत्रपबत्रकाहरूले ववसभन्न सामिीहरू छापेर देश ववकासको कायछमा ठू लो टेवा प ु याछएका ह ु न्छन.् अहहलेको य ु गमा पत्रपबत्रका ववना व्यजक्त, समाज तर्ा राष्रको उन्ननत ह ु ने सक्दैन. पत्रपबत्रकालाई देश ववकासको चौर्ो अङ्खग पनन भननन्छ.

पत्रपबत्रकाहरू ववववध सामिीले भररएको पोका ह ु न.् राजष्रय तर्ा अन्तरराजष्रय िेत्रका हरेक पिलाई गचनीहरूले समेटेका ह ु न्छन.् नयनमा देश,ववदेशका राजनैनतक गनतववगध खेलक ुद- आगर्छक गनतववगध, क ृ वष र उद्योग व्यवसाय-तर्ा व्यापार, धमछ संस्क ृ नत, इनतहास आहद हरेक ववषयलाई समेट्ने खेलको सामिीहरू छावपएका ह ु न्छन.् यी ववसभन्न ववषयमा जानकारी हाससल गरेर हरेक िेत्रमा अगग बढ्न सजजलो ह ु ने भएकोले आध ु ननक य ु गमा पत्रपबत्रकाको ठू लो योगदान रहेको छ. अहहलेको य ु ग भनेको प्रनतस्पधाछको य ु ग हो. आज ववश्वमै औद्योगगक ववकासको गनत तीव्र रूपमा बहढरहेको छ. ववसभन्न उद्योगहरूले आफ्ना उत्पादनहरू बजारमा ल्याइरहेका छन.् ववज्ञापन वा प्रचारप्रसार- नभई क ु नैपनन वस्तु ले बजार पाउन सक्दैन, त्यसैले औद्योगगक उत्पादनहरूको प्रचार.प्रसार ख ु ब गन ु पछ छछहाम्रो देशमा ववसभन्न ककससमका पत्रपबत्रकाहरू प्रकासशत ह ु न्छन.् काठमाडौंबाट दैननक रूपमा प्रकासशत ह ु ने राजष्रय स्तरका पबत्रकाहरूमा गोरखापत्र, काजन्तप ुर, नेपाल समाचारपत्र, आहद प्रम ु ख पबत्रकाहरू छन.् यीमध्ये गोरखापत्र नेपालको सबभन्दा प ुरानो पबत्रका हो . पत्रपबत्रका पढ्दा धेरै र्ाइदा ह ु ने भए तापनन हामीले समयको वास्तै नगरी यसमा एकोहोररएर लाग्दैन. समय समलाएर पबत्रका पढ्ने बानी बसाउन ु पछछ. दैननक रूपमा गन ु पछ नेकामलाई पन्छाएर खासल पबत्रका पढ्न ु

राम्रो होइन. र्ाल्तूसमयमा मात्र पबत्रका पढेर समयको सदप ु योग गने माननस नै ब ुद्गधमानी ठहररन्छ. आध ु ननक य ु गमा व्यजक्त, समाज तर्ा राष्रको उन्ननत ह ु नका लागग सञ्चारका माध्यमले अहम ्भ ू समका खेलेको छ. पत्रपबत्रकाको अभावमा व्यजक्त तर्ा राष्रले राजनीनत, खेलक ुद, क ृ वष र अन्य क ु राहरू र्ाहा पाउन सक्दैन.

पवछतारोहण अग्ला अग्ला-पहाड र हहउँच ु लीमा चढ्ने कामलाई पवछतारोहण भननन्छ। पवछतारोहण माननसको सोखको क ु रा हो। यस्तो सोख सबैमा ह ु ँदैन। कसैमा पहाड चढ्ने तीव्र चाहना ह ु न्छ भने कसैलाई पहाड चढ्ने क ु रा सु न्ने बबविकै ज्वरो आउँछ। संसारका धेरैमाननसहरू ननरन्तर पवछतारोहण गरीरहन्छन। कनतपय त्यसलाई पेसाकै रूपमा पनन अँगालेको पाइन्छ। पवछतारोहणमै सारा जीवन बबताउने व्यजक्तहरू पनन प्रशस्त भेहटन्छन।् असंख्य अग्ला अग्ला हहमशंख ृ लाहरु भएको-हाम्रैदेशमा पनन पवतछ ारोहण गने माननसहरूको सङ्खख्या कम छैन। नेपालमा पवछतारोहण गनछमा खास गरी सेपाछ जानतका माननसहरू अि पङ्खजक्तमा रहेका छन।् पहाड तर्ा हहमालहरू सौन्दयछका खानी माननन्छन।् नतननहरूको सौन्दयछको बयान गरेर सककँदैन। नतनको सौन्दयलछ े सबैको मन लोसभत ह ु न्छ। पहाडको उच्च टाक ु रामा प ु गेर त्यहाँको सौन्दयमछ ा डु ब्न गनछ र आफ्नो कीनतछ राख्नका लागग माननसहरू पवछतारोहणमा मररमेटेर लाग्छन।् धेरैजसो व्यजक्तहरूले पवछतारोहणमा नयाँकीनतछमान कायम गरेर आफ्नो नाम पनन खाँसैराखेकै छन।् पवछतारोहण एउटा साहससक कायछ हो। यस्तो कायछ गरेर जसले पनन आर् ूलाई साहसीका रूपमा उभ्याउन सक्छ। पवछतारोहणले क ु नैपनन

च ु च ुरोमा प ु ग्ने व्यजक्तले जीवनमा आइपनेजस्तोसु कै समस्यासँग लड्न। पहाड चढ्दा व्यायाम पनन ह ु ने भएकोले पवछतारोहणहरूको शरीर स्वस्र् अनन तन्दरु ुस्त बन्न प ु ग्दछ। शरीर स्वस्र् भएपनछ माननसले धेरै कम गनछ सक्छ। सम भन्न ु पदाछ पवछतारोहण पनन माननसले खेल्ने एक रमाइलो खेल नै हो। यस खेलले हदने स्वाद बेग्लैर अनौठो ह ु न्छ। यसको स्वाद लीन सक्न ुपनन जीवनको रमाइलो नै हो।

स्वतन्त्रता “स्वतन्त्रता”‘स्वतन्त्र’ भन्ने ववशषे शब्दका पछु ारमा “ता” भन्ने प्रत्यय लागग बनेको शब्द हो यो एक भाववाचक नाम शब्द हो र यसले . “आफ्नै अधीनमा रहेन” भन्ने अर्छ बझु ाउँछस्वतन्त्रता हरेक प्राणीको . हरेक प्राणी स्वतन्त्र भई आर् ू ख ुसी कम गन . छ जन्मससद्ध अगधकार हो चाहन्छअझ माननस त झन्संसारका प्राणीहरू मध्येकै सवश्रछ ेष्ठ एवं . चेतनशील प्राणी हो; त्यसलै े उ कसकै ा बन्धनमा नरही आर् ू ख ुसी खान, बस्न,बोल्न र घम ु कर्र गनछ रुचाउँछत्यसैउ क ु नैककससमको बाधा ., बन्धन, रोकावट, दबाऊ आहद मा नरही र् ु क्का हु न्चाहन्छमाननस . क ु नैपनन ककससमको बन्धन मन पराउँदैननज् सरी चराहरू र् ु क्का . भई आकाश जताततैउड्छन्अनन जसरी जङ्खगले जनावरहरू जङ्खगलमा क ु नैबाधमा हु ँदैन; त्यसैगरी माननस पनन र् ु क्का भएर मनमा पलाएका चाहना परु ा गरी रमाइलो सँग जीवन बबताउन चाहन्छ. स्वतन्त्रता पाएपनछ मात्र माननसले जीवनमा धेरै कम गरेर देखाउन सक्दछअरूका अधीनमा रहेर कम गदाछ उ कहहले पनन सर्ल हु न् . माननसले .माननसले स्वतन्त्रता पाएमा जे पनन गनछ सक्छन .् सक्दैन .चाहेको हरेक क ु रा स्वतन्त्रता पनछ पाउन सक्छन् पहहला माननस अरूको आधीमा भएकोले चाहेको क ु रा गनछ सक्दैनर्े तर आजकल यो आधन ु नक यगमा माननस स्वन्त्रताका कारणले धेरै ु ववकासहरू गरररहेका छन .् माननस ख ु ल्ला पन्छी जस्ता छन .्

माननसलाई स्वतन्त्रता हदयो भने समय यात्रा यन्त्र पनन बनाउन .सक्छन् स्वतन्त्रता पाएका माननस आफ्नो जीवनलाई आफ्नै तररकाले जजउन सक्छननतनीहरूलाई मन लागेको सर्लता तर्ा ववषय ् . पढेर मेहनते गरी भववष्यमा केही राम्रो कम गरी ववश्व भरर नैचगचतछ हु न सक्छनतर यो भ्रष्ट ् .हाम्रो देशमा पनन माननस स्वतन्त्र छन .् .नेताहरूले राम्रो कामहरू गनछ हदँदैनन्

Bishal Regmi

Related publications.

We’re fighting to restore access to 500,000+ books in court this week. Join us!

Internet Archive Audio

• This Just In
• Grateful Dead
• Old Time Radio
• 78 RPMs and Cylinder Recordings
• Audio Books & Poetry
• Computers, Technology and Science
• Music, Arts & Culture
• News & Public Affairs
• Spirituality & Religion
• Radio News Archive

• Flickr Commons
• Occupy Wall Street Flickr
• NASA Images
• Solar System Collection
• Ames Research Center

• All Software
• Old School Emulation
• MS-DOS Games
• Historical Software
• Classic PC Games
• Software Library
• Kodi Archive and Support File
• Vintage Software
• CD-ROM Software
• CD-ROM Software Library
• Software Sites
• Tucows Software Library
• Shareware CD-ROMs
• Software Capsules Compilation
• CD-ROM Images
• ZX Spectrum
• DOOM Level CD

• Smithsonian Libraries
• FEDLINK (US)
• Lincoln Collection
• American Libraries
• Canadian Libraries
• Universal Library
• Project Gutenberg
• Children's Library
• Biodiversity Heritage Library
• Books by Language
• Additional Collections

• Prelinger Archives
• Democracy Now!
• Occupy Wall Street
• TV NSA Clip Library
• Animation & Cartoons
• Arts & Music
• Computers & Technology
• Cultural & Academic Films
• Ephemeral Films
• Sports Videos
• Videogame Videos
• Youth Media

Search the history of over 866 billion web pages on the Internet.

Mobile Apps

• Wayback Machine (iOS)
• Wayback Machine (Android)

Browser Extensions

Archive-it subscription.

• Explore the Collections
• Build Collections

Save Page Now

Capture a web page as it appears now for use as a trusted citation in the future.

Please enter a valid web address

• Donate Donate icon An illustration of a heart shape

नेपालको इतिहास Nepalko Itihas By Peshal Dahal

Bookreader item preview, share or embed this item, flag this item for.

• Graphic Violence
• Explicit Sexual Content
• Hate Speech
• Misinformation/Disinformation
• Marketing/Phishing/Advertising
• Misleading/Inaccurate/Missing Metadata

plus-circle Add Review comment Reviews

4,581 Views

7 Favorites

DOWNLOAD OPTIONS

In collections.

Uploaded by Rabin Shrestha on May 19, 2020

SIMILAR ITEMS (based on metadata)

• Privacy Policy

• _Multi DropDown
• __Nepali Rashifal
• __Today's Nepali Date
• __Nepali Unicode
• Model Questions
• NEB CLASS 12

Nepali Essay Topics Lists | Nibandha Lekhan

Here I have put some Nepali essays (nibandha) which are frequently asked in exams:

Here are your tips to write an essay.

Here is the topic list of Nepali Essay :

1 नेपाल

2 मेरो देश

3 सगरमाथा

4 मेरो देश मेरो गौरव

5 नेपालको राष्ट्रिय झण्डा

6 नेपालको राष्ट्रिय जनवार

7 तिज

8 दशैँ

9 तिहार

10 होली

11 नेपाली चाडपर्वहरु

12 नेपालको सस्कृति

13 पुस्तकालय

14 गाउँले जीवन

15 सहरिया जीवन

16 शिक्षाको महत्व

17 मेरि आमा

18 मेरो बुबा

19 मेरो परिवार

20 मेरो मिल्ने साथी

21 मेरो विद्यालय

22 मेरो घर

23 मेरो गाउँ

24 पानीको महत्व

25 हाम्रो स्वास्थ्य

26 स्वास्थ्य नै धन हो

27 वाताबरण

28 विधार्थी जीवन

29 अनुशासन

30 विधार्थी जीवनमा अनुशासनको महत्व

31 भ्रष्टाचार

32 लोकतन्त्र

33 प्राविधिक शिक्षाको महत्व

34 विज्ञान र प्रबिधि

35 संचार प्रविधि

36 सरस्वती पुजा

37 गाईको बारेमा निबन्ध

38 कुकुर बारेमा निबन्ध

39 महिला हिंसा

40 मेरो जन्मस्थान

41 फूलबारी

42 इन्टरनेट

43 मोबाइल

44 टेलिभिजन

45 फुटवल

46 क्रिकेट

47 मेरो जीवनको लक्ष्य

48 नेपालको विकाशमा पर्यटनको महत्व

49 प्राकृतिक स्रोतहरु

50 मनपर्ने खेल

51 मनपर्ने खानेकुरा

52 नेपालको राजनीतिक अवस्था

53 वायु प्रदूषण

54 नेपालको भौगोलिक अवस्था

Also read:   मेरो विद्यालय।

You may like these posts

Post a comment, social plugin, search this blog, nepali time.

Popular Posts

IOE Entrance Model Question Set with Answers (with PDF) |

देशप्रतिको मेरो कर्तव्य निबन्ध | Mero Desh Pratiko Mero kartavya |

मेरो जीवनको लक्ष्य निबन्ध | Mero Jivan ko Lakshya Nibandha |

• IOE Entrance (44)
• NEB Class 12 (25)
• Nepali Nibandha (24)
• Class 11 (21)
• Model Questions (4)
• Date converter
• IOE Entrance
• NEB Class 12
• Nepali Date
• Nepali Nibandha
• Nepali Rashifal
• Nepali Unicode

Random Posts

Nepali Essay - नेपाली निबन्ध संग्रह

App to learn essay writing in nepali with collection of 1000 of nepali essay..

About Nepali Essay - नेपाली निबन्ध संग्रह

नेपाली निबन्धहरूको संग्रह , नेपाली निबन्ध लेखन ! App to learn Essay Writing in Nepali . A collection of selected 500+ essays in Nepali. This app is very helpful for Class 9, 10, 12 and College Students. In this Application there are more than 1000 essay , Which is beneficial for students to prepare for the examination and further studies. This Application provide you thousands of latest topic essays in 300 to 1000 nepali words. Using this application students can learn how to write essay in nepali . This app is best educational app on nepali essay writing which will make an effort like a great pocket resource. FEATURES includes in the English Essays APP : - Simple and Clean User interface - Huge collection of new nepali essays - Advance essays in different topics- Regular Updates - Complete support Nepali nibandha Nepali Essay Nibandha in nepali Nibandha lekhne tarika Nibandha lekhan Nibandha lekhan in nepali Nibandha lekhan format in nepali Nepali Essay Collection नेपाली निबन्ध किताब निबंध नेपालीमा

Similar Apps

NEB Class 11 Computer Science

Complete Guide & Notes Of NEB Computer Science class 11 Nepal.NEB Computer...

NEB Class 11 Account Notes Off

Complete Guide and Notes Of NEB Class 11 Account .PRINCIPLES OF ACCOUNTING...

BLE Class 8 Nepali Notes Offli

BLE CLass 8 Nepali Chapterwise Complete Notes Nepal.This application contains a complete...

SEE Nepali Book Class 10

Prepare your SEE Nepali exam from your your phone now. Hassle free...

Nepali Jokes - नेपाली जोक्स

You can read Best Nepali Funny Jokes, Nepali Best Funny Troll, Facebook...

NEB Class 11 Economics Notes O

These notes will provide you overview of all the chapters and important...

Frequently Asked Questions(FAQ)

What is Nepali Essay?

What is the purpose of this app, how many essays are included in this application, how many words are included in this application, what is the main feature of this app, what is the best educational app on nepali essay writing, what are the other keywords related to nepali essay.

Created with AppPage.net

Similar Apps - visible in preview.

• Terms & Condition
• Privacy policy

• _Multi Dropdown
• __Dropdown 1
• __Dropdown 2
• __Dropdown 3
• ApplicationLetter

मेरो देश नेपाल बारे निबन्ध | Essay on my country nepal in nepali

मेरो देश नेपाल बारे निबन्ध | essay on my country nepal in nepali , मेरो देश नेपाल बारे निबन्ध (१५० शब्दहरु ) mero desh essay in nepali language, मेरो देश को बारेमा निबन्ध 200 शब्दमा essay on my country in nepali in 200, मेरो देश नेपाल बारे निबन्ध (२५० शब्दहरु ) mero desh nepal essay in nepali, मेरो देश को बारेमा निबन्ध 300 शब्दमा essay on my country in nepali in 300, मेरो देश नेपाल बारे निबन्ध ( ५०० शब्दहरु) essay on my country nepal in nepali in 500 words, recommended posts, post a comment.

Thanks for visit our site, please do not comment any spam link in comment box.

एक टिप्पणी भेजें

Contact form.

A language learners’ forum

• Home Board index Language logs

मेरो नेपाली भाषा सिक्ने यात्रा (My Nepali Learning Journey)

Post by Pinecone » Sat Nov 02, 2019 11:07 am

Book: आमा खुसी हुनुभयो (Mom Became Happy)

Post by Pinecone » Thu Nov 07, 2019 4:13 pm

Book: आज मैले के के जानेँ? (What did I learn today?)

Post by Pinecone » Wed Dec 04, 2019 4:47 am

Switching gears

Post by Pinecone » Wed Jan 08, 2020 4:28 pm

Re: मेरो नेपाली भाषा सिक्ने यात्रा (My Nepali Learning Journey)

Post by Pinecone » Tue Jan 28, 2020 7:47 am

Post by Pinecone » Thu Feb 13, 2020 3:13 pm

Post by Pinecone » Mon Feb 17, 2020 10:45 am

Confirmed word-for-word Nepali audio books!

Post by Pinecone » Tue Feb 18, 2020 6:31 am

Pinecone wrote: I haven't been able to confirm yet if it is done word-for-word or abridged. I hope to stop at a local bookstore later this week to pick up a few titles to find out for sure, but I think it is going to be the full audio. If so, this will be a big find!.

Find what interests you they say...

Post by Pinecone » Mon Mar 16, 2020 4:32 pm

Return to “Language logs”

• Forum Rules & FAQ
• General Language Discussion
• Practical Questions and Advice
• Language logs
• Language Challenges
• Study Groups
• Multilingual Room
• Language Programs and Resources
•     The Swap Shop
• Technical Support and Feature Requests
•     Development Area
• Travel and Culture
• LLORG & HTLAL discussion area

Who is online

Users browsing this forum: No registered users and 2 guests

• BOOKS All Books New Releases Bestsellers Current Bestsellers Award Winners New Arrivals On Amazon PDFs Nepali Language English Language Other Languages Upcoming Books Book Genres Book Lists Authors Publishers Fiction Biography & Memoirs Poetry Short Stories Literature/Essays Health & Fitness Travel Self-help Business & Economics History Religion & Spirituality Political/Social Children Sciences Learning & Reference
• E-BOOKS All E-books New E-books Singles Bestsellers Current Bestsellers Award Winners Free E-books PDFs Nepali Unicode E-books
• PICKS New Releases Bestsellers Award Winners Recent E-books Bestselling E-books Free E-books
• +977-9801866333

Nepali books as PDF

• Foreign Language Study & Reference

Sorry, there was a problem.

Download the free Kindle app and start reading Kindle books instantly on your smartphone, tablet, or computer - no Kindle device required .

Read instantly on your browser with Kindle for Web.

Using your mobile phone camera - scan the code below and download the Kindle app.

Image Unavailable

• To view this video download Flash Player

Follow the author

Complete Nepali Beginner to Intermediate Course: Learn to read, write, speak and understand a new language (Teach Yourself) 1st Edition

• ISBN-10 1444101978
• ISBN-13 978-1444101973
• Edition 1st
• Publisher Teach Yourself
• Publication date August 27, 2010
• Language English
• Dimensions 7.5 x 2 x 9.75 inches
• Print length 448 pages
• See all details

Editorial Reviews

About the author, product details.

• Publisher ‏ : ‎ Teach Yourself; 1st edition (August 27, 2010)
• Language ‏ : ‎ English
• Hardcover ‏ : ‎ 448 pages
• ISBN-10 ‏ : ‎ 1444101978
• ISBN-13 ‏ : ‎ 978-1444101973
• Item Weight ‏ : ‎ 1.25 pounds
• Dimensions ‏ : ‎ 7.5 x 2 x 9.75 inches
• #71 in Study & Teaching Reference (Books)
• #195 in Foreign Language Instruction (Books)

About the author

Michael hutt.

Discover more of the author’s books, see similar authors, read author blogs and more

Customer reviews

• 5 star 4 star 3 star 2 star 1 star 5 star 63% 18% 11% 4% 5% 63%
• 5 star 4 star 3 star 2 star 1 star 4 star 63% 18% 11% 4% 5% 18%
• 5 star 4 star 3 star 2 star 1 star 3 star 63% 18% 11% 4% 5% 11%
• 5 star 4 star 3 star 2 star 1 star 2 star 63% 18% 11% 4% 5% 4%
• 5 star 4 star 3 star 2 star 1 star 1 star 63% 18% 11% 4% 5% 5%

Customer Reviews, including Product Star Ratings help customers to learn more about the product and decide whether it is the right product for them.

To calculate the overall star rating and percentage breakdown by star, we don’t use a simple average. Instead, our system considers things like how recent a review is and if the reviewer bought the item on Amazon. It also analyzed reviews to verify trustworthiness.

• Sort reviews by Top reviews Most recent Top reviews

Top reviews from the United States

There was a problem filtering reviews right now. please try again later..

Top reviews from other countries

• About Amazon
• Investor Relations
• Amazon Devices
• Amazon Science
• Sell products on Amazon
• Sell on Amazon Business
• Sell apps on Amazon
• Become an Affiliate
• Advertise Your Products
• Self-Publish with Us
• Host an Amazon Hub
• › See More Make Money with Us
• Amazon Business Card
• Shop with Points
• Reload Your Balance
• Amazon Currency Converter
• Amazon and COVID-19
• Your Account
• Your Orders
• Shipping Rates & Policies
• Returns & Replacements
• Manage Your Content and Devices

• Conditions of Use
• Privacy Notice
• Consumer Health Data Privacy Disclosure
• Your Ads Privacy Choices

नेपाली पाठकहरुमा समर्पित

Brows the books by genre, discover, read and review.

  Signup or Login

Popular Reviews

Disclaimer 1 - यो किताब पेटमा राखि सुतेर नपढ्नु । पढ्नै परे शरीर नथिच्ने गरी पढ्नु अन्यथा दुष्परिणामको लागि तयार रहनु । Disclaimer 2 - विशेषतः विवाहित पाठकहरुले यो किताब बाहिर पनि संसार छ भन्ने नभुल्नु । भुल्ने स्थिति देखिए श्रीमान् वा श्रीमतिमाथि नजर दौडाउनु अन्यथा दुष्परिणामको लागि तयार रहनु । पहिलो कथामा नगरकोटीले उनको आफ्नो लेखन शैलीमाथि जसरि भद्र कटाक्ष गरेका छन् त्यसरी अन्य कसैले शायदै गर्लान् । उनको लेखनको वा लेखन शैलीको खण्डन् गर्नुपर्ने आवश्यकता भएमा उनकै पहिलो कथाबाट धेरै पाठ सिक्न सकिन्छ । अलजाइमरर्सग्रस्त लेखकको कथा सँगै नगरकोटीले गरेको शुरुवात ७७७ पृष्ठको पुस्तकमा पाठकको ध्यान तानेर राख्न लायक छ । छिन्द्रिङ डेली लाईफ छिन्द्रिङ, गायब, गोल्ड फिस, मानसिक आश्रम, मेन्टाज & सिनोप्सिस जस्ता कथाहरुले पुस्तकको पूर्वार्धमा तानेर राख्छन् । पोस्टकार्ड स्टोरिज श्रृङ्खला छोटा भईकन उत्कृष्ट छन् । लघुकथा भन्दा पनि छोटा कथाहरु पोस्टकार्ड स्टोरिज अन्तर्गत समेटिएका छन् । पोस्टकार्ड पठाउँदाको ढाँचामा यी कथाहरु बुनिएका छन् । ग्रे स्टोरिज नगरकोटिको पुराना शैलिका कथाहरु छन् । शैलि पुरानो भएतापनि कथाहरु बेजोड छन् । तर यहाँ आईपुग्दा मैले यो महसुस गरें Nagarkoti has really grown over time as a story teller. ग्रे स्टोरिज अन्तर्गतको फ्याक्ट्री कथा(पेज नं. ३८१)मा बाबर्चीले कथाको म (पुरुष Narrator) लाई " किन एक्लै आएकी ? लोग्नेलाई पनि फ्याक्ट्री घुमाउन ल्याएकी भए हुन्थ्यो नि ! ....... " बाट सम्बोधन शुरु गरी अर्को हरफ सम्म महिलालाई झैँ सम्बोधन गरेकोले कथा पढ्दा अन्योल भई रह्यो । स्क्रिन प्ले स्टोरिज स्क्रिन प्ले कै शैलिमा लेखिएका २ कथाहरु छन् । ट्रान्सक्रिएटेड स्टोरिजमा नगरकोटीले कथानक शैलीमा विश्वसाहित्यको स्वाद दिएका छन् । ट्रान्सक्रिएटेड स्टोरिजका लागी नगरकोटीलाई धन्यवाद । अन्तिम टाईपोग्राफिक स्टोरी 'खग्रास'मा टाईपोग्राफिक प्रयोग सहित कथा बुनिएको छ । प्रयोग गज्जब छ । पढ्दा समेत आनन्द लाग्ने । तर यो प्रयोग नगरेकै भए पनि कथाको ओज नघट्ने मेरो व्यक्तिगत ठम्याई हो । ल्याम्प पोष्ट र शनैः शनैः शब्द अलि बढि नै प्रयोग भएको भेटें । किताब छ ? पढ्नुस् । छैन ? खोजेर पढ्नुस् । मलाई यो प्रतिक्रिया लेख्दै गर्दा उठान गर्न डर लागेको विषय हो नगर–कोटीको साहित्य । नगरकोटीको साहित्य आलोचित हुँदा उनलाई लाग्ने आरोपहरुमा अङ्ग्रेजी र हिन्दीको आवश्यकता भन्दा बढि प्रयोग, यौन तथा यौनिकताको अनावश्यक व्याख्या, गैर कथा वा उपन्यासलाई कथा वा उपन्यास भनिने गरेको, केही निश्चित विम्बहरुको झर्कोलाग्दो निरन्तर प्रयोग आदी(बाँकि नसमेटिएका विषय मनमनै सम्झिएर मःम भने भयो) । कल्पग्रन्थ पनि ती विषयमा अछुतो छैन । तर त्यति हुँदा हुँदै पनि नगरकोटीको साहित्य नगर–कोटीको साहित्य हो या गर–कोटीको साहित्य हो ? नयाँ पुस्ताका लेखकले आफ्ना लेखनमा प्रयोग गर्न सिक्ने या डराउने ? J.R.R. Tolkien को The Lord of the Rings (Series का पुस्तकहरु), G.R.R. Martin को Song of Ice & Fire (Series का पुस्तकहरु) र नेपाली भाषमा सन्जिव उप्रेतिको 'हंस'मा समेत अस्तित्वमा हुँदै नभएको भाषा प्रयोग गरिएको छ । त्यसले भाषाको मानमर्दन भयो भनेर विरोध गर्ने नगर्ने ? प्रयोगहरुको प्रयोगमा कल्प–ग्रन्थ कोषेढुङ्गा हुने क्षमता राख्छ । हुन्छ या हुन्न त्यो भविष्यको गर्भमा छ । बाँकि रह्यो Pre-order को कुरा, कल्पग्रन्थ मैले Pre-order गरेको पहिलो पुस्तक होईन र अन्तिम पनि हुनेछैन । व्याकरणमा भएका त्रूटिहरुका लागि माफि माग्छु ।

कडक स्वभावसहित स्पष्ट र हाक्की पहिचान बनाउन "खोज्ने" लेखक जिके पोख्रेलको "गोहो" कथासंग्रह अक्षरशालाले वि.सं. २०७५ मा प्रकासित गरेको हो । पहिलो कथामै कथाकारले कथाकारिता शिल्पको ट्रिजरका रुपमा चक्रिय शैलीमा कथोत्र्कष लुुकाएर पाठकलाई लामो कथा पढाउँछन् र थाहै नपाइकन कथाको अन्त्य गरिदिन्छन् । कथाको गोहो पहिल्याउँदै फर्किएर "आनन्दपुरबासी ढुक्क थिए । छ महिनादेखि गाउँको कोही पनि हराएको थिएन ।" (आन्दपुर, १०) भन्ने कथांशबाट जिली भेटिलानुपर्छ ।

विम्वात्मक लक्ष्यणामा प्रेरित कथाकारले "डम्बरेसँगको तिलकको नैतिक पौठेजोरी जाँडको डबकामा डुब्नेअधिको झिंगाको उफ्राइभन्दा फरक रहेन ।" (आन्दपुर, २२०), "राति सर्पले डस्यो भने हारगुहार गर्न पनि नपाउने गरी यी भ्यागुत्ताहरु कराउन सक्दारहेछन् । मान्छेलाई पर्ने आपत्तीसँग यिनलाई कुनै मतलब छैन । यी विचाराहरुलाई कोशीको बाढीले बगाउला भन्ने सुर्ता पनि छैन ।" (भैंस, ५३०), "यस्तो विपत्तीमा ब्यारेजका कर्मचारीको मन रुनपर्ने हो । देश रुनुपर्ने हो । नेपाल र भारतका नेताहरुको विचार रुनु पर्ने हो तर तिनीहरुको मन नरोएपछि कुकुर रोएर के हुन्छ र ? ती कुकुरमा जति पनि चेतना छैन जस्तो छ ।" (भैंस, ५४०), "डुब्न लागेको छ दिनभरि दुनियाँ तताएर चिसो हुन लागेको डरपोख घाम ।" (भैंस, ४४०) जस्ता विम्वहरू मार्फत जीवनको साध्य, प्राकृतिक लिला, विपद, राजनैतिक छेडखानी आदि प्रस्तुत्त् गरेको पाइन्छ ।

संग्रहको न्वारानको भार समेत धानेको "गोहो" कथामा "चितुवाले घिसारेको घाइते बाख्रो खोज्दै गएझै रगत चुहिएको गोहो पछ्याउँदै जाँदा भेटिएकी थिई ऊ ।" (गोहो, ३६०) र "अब तिमीले पनि मलाई माफी दिइनौ भने जीवनभर मेरो कर्मको रगतपच्छे गोहोमा भौंतारिइरहने छु ।" (गोहो, ४२०) यी दुई कथांशहरूलाई कथाको शीर्षक सार्थकताको भारी बोकाएका छन् । अझ भनौ यि दुई कथांशलाई नै हुट्टिट्याउँ बनाएर कथाभार हुदै संग्रहभारसम्मको आकाश थमाएको देखिन्छ । यस बाहेक "गाईबाख्रा हिड्न सक्ने सानो गोहोवरिपरि ।" (सुराकी, ११७) कथांशमा गोहो शब्दलाई सरलीकृत गरी बुझाउन खोजिए पनि यस कथांशमा कथाभार देखिदैन ।

कथामा कथाकारले चरित्र–संवाद मार्फत अफ्ना तर्कहरूको प्रस्तावना गरेको पाइन्छ । जस्तो की : "सब थिकथाक चल्ने भए पासा जिन्डगी जिन्डगी नै भएन नि ।" (मोचनघाट, ६५०), "महिलाहरुमा खालि यो दशधारा दूध, खोइ कुन्नि कति थोपा रगत, अनि नौ महिना गर्भ बोकेको भन्ने फुर्ति लडाउन किन आउँछ हँ ।" (मोचनघाट, ७२०), "महिलाले रगत र दूध बगाउँछन् पुरुषले पसिना । यी दुवै मिलेपछि मात्र पारिवारिक जीवन सार्थक हुन्छ ।" (मोचनघाट, ७३०), "के सबैको श्रीमान मायाको कुरामा श्रीमतीभन्दा कमजोर हुन्छन् ?" (तारा, १२३०) जस्ता तर्कहरु स्थापित गरेको पाइन्छ ।

उखानलाई समयसापेक्ष्यकृत गर्दै "सबै पाहुना सह लिएर आउँदैनन् । कोहीकोही बम लिएर पनि आउँछन् ।" (सुराकी, ११२०) जस्तो पुराना उखानको समसामायिक काल, परिस्थिति अनुकुल विनिर्माण गरेको देखिन्छ भने "बाहुनको छोरो परें र मात्रै । नत्र पक्कै लाहुरे भइसक्थे ।" (छेकारो, १६१०) जस्ता लक्षणामूला कथांशले डार्क एडभोकेसीका रुपमा बाहुन पहिचानलाई पौरबी गरेका छन् ।

अब, राम्रो मात्रै भनेर मेरो भात पच्दैन । छिर्के हालेर नेपाली धर्म पनि निभाउनु छदैछ । पहिलो कथाहरूमा शिक्षकका बेतिथी माथी तारो हानेर थाङ्गथिलो पारेपछि पछिल्ला कथाहरुमा शिक्षकका जिम्मेवारी जोडेर तुलो मिलाउन कुमाइबुद्दि पनि लगाएको पाइन्छ । त्यस्तै माओबादीको ज्यादती र कम्जोरी पक्षमा उछितो खनेर नअघाएको अगस्त्य जस्ता देखिएका कथाकार "गोहो" कथामा सुर्यप्रसाद र "सुराकी" कथामा रमेरशराज जस्ता माओवादी पात्रमार्फत तुलो मिलाउने दुश्प्रयास पनि गर्न भ्याएका छन् ।

नारीपुरुष दुवैको सहकार्य नै घर हो भन्ने मानङ्क बनाउन "महिलाले रगत र दूध बगाउँछन् पुरुषले पसिना । यी दुवै मिलेपछि मात्र पारिवारिक जीवन सार्थक हुन्छ ।" (मोचनघाट, ७३०) जस्ता तर्क स्थापित गरे पनि जब "आज तिम्रो मुखबाट यो तिमी भन्ने शब्द कसरी निस्कियो ?" (तारा, १४००) समीर पात्रलाई बोलाइएको यो कथासंवादले भने पुरुषवादी अहम् घच्चिले ओकलेको पाइन्छ ।

यस बाहेक, सरलमा नै दमदार बनाउने उद्योग राम्रै फष्टाएको भए पनि कतैकतैको क्लिष्ट भाषा शिल्पले साहित्यको काँचो विद्यार्थीहरूलाई र कतिपय झर्रो शब्दाहरूले नवउदारवादका बोइलर साहित्यिक पुस्ताले गाउँजे भाषाहरू भेउ पाउला÷नपाउला अहिलेनै नजरअन्दाज गरिहाल्न सिकिएन । त्यस्तै, माओबादीको ज्यादतीको सातपत्रे केलाउन बसिसकेपछि माओबादीहरूले गरेका सबैखाले ज्यादतीहहरूलाई दपार्णछायाँ देखाउन सकेको भए... ! जस्तै, ब्रह्मलूट, खानेकुरामा गरेको रजाइँ (राक्षसराज), कुलपित्र तथा पवित्र स्थानको तोफमोड (सांस्कृतिक अपमान), जागिरे, आर्मी पुलिसका परिवारले भोग्नु परेको बुहार्तन (व्यबहारिक सकस) आदि पनि आएको भए भन्ने पाठकिय लालाचभरी स्वास्र्थ अमिलै रह्यो ।

अन्त्यमा, द्वण्द्वकालिन समाज दर्पण लेख्ने चेस्मा "दोषी चेस्मा" ले कलमी बन्दुकको नोख एकोहोरो माओबादी तिर मात्रै तेर्सिएको देखियो नी ? द्वण्द्वकालिन समयावधीमा सरकारी पक्ष (सरकार, आर्मी, पुलिस, कर्मचारी आदि) बाट अत्यचार नै भएन त ? बेपत्ता पारेनन् ? जनताले सरकारी पक्षको बुहार्तन नै भोग्नु परेन त ? द्वण्द्वकालिन घटनामा दोषको तराजुमा के माओबादीको पल्लामात्रै गह्रुङ्गो छ ? अव के "गोहो"लाई द्वण्द्वकालिन सरकारको पौरवी मानी दिनु पर्ने हो ? कि सत्तासँग डराएका कथाकारको कायरताको पराकाष्टा मानी दिनु पर्ने हो ? आदि इत्यादि प्रश्नहरू सहित "गोहो"लाई अपरम्पार सफलताको शुभकामनाको शुभेच्छा । धन्यवाद ।

गत साता काठमाडौं छोड्न केही घन्टा बाँकी रहँदा के बिर्से के बिर्सेजस्तो लाग्यो । विमानस्थलतिर जाँदै गर्दा केही समय बचेको थियो । एक दुई वटा किताव ‘पिक’ गर्ने विचार गरेर भोटाहिटी छिरेँ । त्यहाँ पार्किङ समस्या भएकाले ड्राइभरलाई रानीपोखरी घुमेर आउनु भन्दै पुस्तक पसलमा छिरें । विजय कुमारका सम्वन्धहरु, शीवा साहको कान्छा महारानी, झमक घिमिरेको जीवन काँडा कि फूल किताब टिपे । एकजना साथीले गिफ्ट दिएको सुशीला कार्कीको न्याय र सुरुभक्तको पागल बस्ती बोकेर आएँ । वास्तवमा मैले पुस्तक पसलमा दधी सापकोटोको वनको वैभव र जीवा लामिछानेको देश देशावर खोजेको थिएँ । जीवा दाईको किताव बजार आएको छैन रहेछ, तर दधिजीको किताव मैले खोजेको पसलमा थिएन् अर्कोमा जाने समय पुगेन, त्यसैले ल्याउन सकिनँ । मगाउने प्रयासमा छु । लन्डन आएपछि यी सबै पुस्तक पढ्छु भन्ने लागेको छैन् तर मान्छेको मुड न हो पढिपो हाल्छिकि भन्ने लागेको छ ? हेर्दै जाउँ । अहिले विजय कुमारको सम्वन्धहरु पढ्न थालेको छु । पुरै पेज होइन् मनले खाएका पढ्म पढ्म लाग्ने मात्र हेरेको छु । विजय कुमार नेपाली पत्रकारिता जगत्का एक चर्चित कोकोकोलाजस्तै ब्रान्ड हुन् । अरुले झ्याप्पै त्यो ब्रान्ड मेट्न सक्दैन् । उनीको आफ्नै शैली छ र केही पात्रहरुको दायराभित्र उनीले पत्रकारिताको जीवन व्यथित गरेका छन् । टेलिभिजन कार्यक्रममा जस्तै सम्वन्धहरुमा पनि आफूलाई मनपर्ने पात्रहरुलाई कहिनकही जोडेका छन् । प्रदिप गिरी, डा. भगवान कोइराला, क्या. रामेश्वर थापा, कैलाश सिरौरिया, जुगल भुर्तेलदेखि ऋषि धमलासम्मका पात्रहरुको चर्चा गरेका छन् । अहिलेसम्म पूर्वप्रधानमन्त्री कृष्णप्रसाद भट्टराईको नाम भेटेको छैन् । पढ्दै जाँदा भेटिएला । देशको एक कुसल र चर्चित पत्रकारले अर्को संस्थाका कार्यरत सहकर्मी पत्रकार सुम्निमालाई चाहिँदो भन्दा बढी उचालेर आफ्नै अस्थित्व मेट्न खोजेका छन् । मैले सुनेको र बुझेअनुसार विजयले टेलिभिजनबाट ख्याति कमाए, कान्तिपुर पव्लिकेशनबाट स्थापित पत्रकार हुन् । तर उनले यो किताबमार्फत् अन्नपूर्ण पोष्ट चाहिनेभन्दा बढी उचालेर कान्तिपुर प्रकाशनमाथि अन्याय गर्ने प्रयास गरेका रहेछन् । उनीको खुशीमा जस्तै सुरा र सुन्दरीको चर्चा पनि गरिएको छ । खुसीमा जस्तै बालुवाटार वाल वालमा दारु खाएर छादे जस्तै सम्वन्धमा सुरा र सुन्दरीका प्रशंसा सम्बन्धमा बगेका छन् । खुसीमा जस्तै केही विदेशीहरुसँग सम्वन्ध रहेकोको प्रसँगलाई घुमाई फिराई कितावमा पस्केका छन् । उनले सामान्य ट्वीटर एकाउन्ड कसरी चलाउने लगायत सोसियल मिडियाको प्रसँगसमेत जोडेर कितावलाई फितालो बनाएका छन् । वास्तवमा यो विजय कुमारको आत्म केन्द्रीत किताव हो । तपाईंहरु विजय कुमारको खाँटी फ्यान हो भने आजै यो किताव सुरक्षित गर्नुहोला । पुरै किताव पढ्न बाँकी नै छ । किताव पढ्दा उनको बोलीमा जस्तै शब्दमा मिठास आउँछ । 'मिडिया चप्पल कारखाना हो' पूरा जीवन मिडियाको कारखानामा बिताएका विजयले मिडिया भगवान होइन् भनेका छन् । मिडियाका साहुहरु र तीनले भर्ना गर्ने सम्पादकहरु सत्यवादी हरिश्चन्द्रका मानस पुत्र पनि होइनन् भनेका छन् । विजयले भनेका छन्– ‘वैश्ययुगमा चप्पल कारखाना चलाउनु र मिडियाबीच खासै फरक रहँदैन । मिडिया उद्योग पनि एउटा कारखाना हो, जसले सही वा गलत सूचना उत्पादन गर्छ र बेच्न खोज्छ ।’

Recent Reviews

एकदम नै राम्रो कथावस्तुमा आधारित रहेछ । मलाई आफू व्याचलर्स पढ्दा काठमाण्डौको डेरामा बसेका दिनहरूको याद आयो । विषयवस्तुलाई अलिकति लम्बाइएको जस्तो लागे पनि सबै किताब पढेर सक्दा आनन्द आयो ।

साथीले पढ्न अनुरोध गरेपछि आज यो किताब पढें । एउटी अवला नारीलाई कसरी अमेरिकामा नेपालीहरुले नै कानुनतः शोषण गर्छन भन्ने मूल कथावस्तुमा आधारित रहेछ यो उपन्यास । आफू विदेशमा भएर पनि होला कति कुराहरु त त्यति नयाँ लागेनन तर एक दुई ठाउँमा गहिरो गरी छोयो । जस्तो एउटी सौतेनी आमाले सौताको छोराछोरीलाई आफ्नै जसरी हुर्काउँदा पनि एउटै जस नपाउनु । यो धेरैजसो मानवजातीको स्वभाव नै हो । मेसो मिलाएर भनेकि छिन् लेखिकाले ।

तर सबैभन्दा चित्त नबुझेको कुरो भने यस्तो छ । कालखण्डमा ति छोराछोरी ठूला हुन्छन् तर यो किताबले कतैपनि ति छोराछोरीले पछि तारुलाई सम्झे कि सम्झेनन् भनेर कतै भनिएको छैन । बरु कतै उदृत नगरिएका बच्चाबच्चीहरु हेरिदिएको, हुर्काइदिएको भनेर ति बच्चाबच्चीहरुकी आमाले धन्यवाद दिएको भने दोहोर्याएर भनिएको छ ।

कतैकतै लेखिका अलिक मूल कथा भन्दाभन्दै हराएको हो कि जस्तो पनि भयो । तर कथाको अन्त्य भने राम्रोसँग गरेकि छिन् लेखिकाले । अर्की आइमाईलाई यो समाजले अर्की नै देख्छ भन्ने सत्यदेखि निरन्तर नजिक छिन् लेखिका । यो उनको सुझबुझपूर्ण दर्शना हुनुपर्छ ।

यो समीक्षा भन्दा पनि पाठकिय भावना हो। पहेँलपुर पढेर सकाएँ तर मनबाट सकिएको छैन। एउटै किताबमा यति धेरै पात्र राख्दा पनि लोभलाग्दो गरि जोडिएका छन एकअर्कामा । हरेक पात्रको आफ्नै भुमिका झल्किएको छ। कुनै मसालेदार अझैँ भनौं लार्जर देन लाइफ वाला चलचित्र भन्दा कम छैन यो। बरु चलचित्रमा गित वा प्रेमप्रसंग बिचमा घुसाइन्छ। तर यो पुस्तकमा अहँ ! कतैबाट पनि केही बलजफती राखेको महसुस हुँदैन। लेखकको मेहनत र लगन छर्लङ्ग देख्न पाइन्छ पहेँलपुरमा। कैयौं दिनसम्म नाचिरहन्छन पात्रहरु आलोक, सेवक बाजे, तृष्णा, बडासाहेब वा मीत छोरा इत्यादी। पाठकहरुलाई दया, माया, रिस, आवेग वा घृणा जागिरहन्छ पात्रहरु प्रती। उपान्यासमा कलात्मक विम्वको प्रयोग होस वा विभिन्न समसामयिक समाजका प्रतिछायाँ। राजनिती , मायाप्रेम, जालझेल, समाजका कुरितीहरु अनि मानिसका सबै प्रकारका समवेदना सूक्ष्म तवरले केलाइएका छन। समग्रमा पहेँलपुरको यात्रा गजबको भयो पढुन्जेल। लेखकको मेहनतलाई सम्मान स्वरुप होस या राम्रो खुराकको लागि नेपाली साहित्यमा रुचि भएकाले एकपटक पढ्नैपर्ने कृतिको रुपमा लिएको छुँ। लेखकलाई हार्दिक नमन अनि शुभकामना आगामी दिनका लागि। साथै बुलबुल प्रकाशनलाइ पनि धन्यवाद हामी सामु पुर्याउनु भएकोमा।

Madan Puraskar Nomination [मदन पुरस्कार मनोनयन]

Mukam Ranamaidan Nepal - Angrej Yudhhako Bakhan [मुकाम रणमैदान नेपाल - अंग्रेज युद्धको बखान]

by Mohan Mainali

Nominated for: 2080 BS

Nun ~ Tel Bigattira Padyatra [नुन~तेल विगततिर पदयात्रा]

by Jiwan Chhetri

Damfuko Atmalap [डम्फुको आत्मालाप]

by Bhakta Syangtyan

Bhavlipi [भावलिपि]

by Bhavesh Bhumari

Santras Ka Sathi Din [सन्त्रासका साठी दिन]

by Roshan Thapa

Recently Added Books

• 15567 views

• Nepalese Rupees

Nepali Books

• AUTOBIOGRAPHY

English Books

• SHORT STORIES
• Language/भाषा

ESSAY Books

All time best sellers.

Filter by price-

Displaying 1 to 10 of 22 books

Academia.edu no longer supports Internet Explorer.

To browse Academia.edu and the wider internet faster and more securely, please take a few seconds to  upgrade your browser .

Enter the email address you signed up with and we'll email you a reset link.

• We're Hiring!
• Help Center

Writing essays: Motives, Processes and Structures (in Nepali)

This paper in the Nepali language explores motives, processes and structures for writing creative essays.

Related Papers

Nevin Farida

This research examines English language and literature essays written by First Year students of the English Department at Dhaka University (Bangladesh) using multi-method genre analysis. The first method used was text analysis. Essay topics were analysed from the two contexts to identify their topic fields and main rhetorical functions. This helped develop the two models to analyse the structure of essays: an Exposition-Discussion model and a Description-Recount model. Then, a total of 100 essays from the two contexts were analysed on the basis of Move-strategy structure to see what structural patterns the essays possessed, what tactical choices the students took to express the moves and what was presented in terms of content matter within those moves. The second method was a questionnaire that was distributed to students in the department to discover their perceptions of the writing tasks given. And the third method was interviews conducted with teachers and students of the departm...

Shanlax International Journal of English

Iffat Jahan Suchona

Although smart writing skill is equally important in both academic and professional spheres, many Bangladeshi tertiary level learners find writing skills too difficult to be developed. In respect of this, the students are given many writing tasks (such as composing a five-paragraph essay) to improve their competencies in a language classroom. Anyhow, writing a good essay needs several cognitive steps that a student has to go through demanding a high level of motivation and constructive teacher feedback. Considering the fact, this paper has investigated tertiary level Bangladeshi learners’ perspectives about how the essay-writing tasks keep them motivated in class. This pilot project had been conducted using a set of 20 items (quantitative survey questionnaire), which was administered among thirty participants from the Department of English of a reputed Bangladeshi public university. The small-scale research revealed that the majority of the undergraduates stay motivated during the b...

Journal of NELTA

Jagadish Paudel

Teachers’ experiences prove that second language writing (L2 writing) is a challenging task. Embracing a phenomenological approach to research, this study unpacks teachers’ lived experiences of teaching English as a second language (ESL) writing at the undergraduate (bachelor) level in Nepal. Specifically, it explores how teachers teach writing, what kind of assignments they assign to their students, what they feel comfortable and uncomfortable with teaching writing, what they want to improve in their teaching, and what their students struggle with in carrying out their assignments. For collecting data, I used a written open-ended questionnaire as a research tool and I analyzed the resulting data thematically. The study reveals that, out of nine teachers, only four strove to embrace a process approach to writing. The findings show that, as reported by the teachers, students most often react negatively to writing assignments and struggle in their writing. The teachers assign several ...

Betsy Gilliland

International Journal of Language and Literary Studies

gopal pandey

Assessing students’ needs is an integral part of English for specific purposes (ESP) syllabus design. Due to the significance of writing in the English for business specific purposes, there has been increasing interest in ESP studies to assess students’ writing needs. This study aimed at exploring writing needs of Bachelor of Business Studies students of Tribhuvan University (TU), Kathmandu, Nepal. Ninety two Bachelor of Business Studies (BBS) first year students and 10 English teachers of TU took part in this study. Questionnaires served as the main tools for conducting needs analysis (NA). The findings revealed that both the groups of participants (students and teachers) perceived all seven sub-skills of writing as ‘important’. There is consistency between students’ perceptions of importance of subskills of writing and teachers’ perception of importance of the sub-skills. Regarding the perceived competence, teacher participants found their students’ abilities to be “not very good”...

The 11 FLA International Conference Proceedings

Dedi Turmudi

This research discusses the genre-based materials of English Essay for University Students in Lampung province. The goal of this study is to yield a product that will be used as students’ handbook at universities level. A research question is formulated: what are eligible contents to include in the designing material English Essay?. The students at English Department of FKIP Universitas Muhammadiyah Metro spread over different semesters and enrollments are taken as the subject. This is a research and development study with a specific procedure called formative; self-evaluation, expert review, one-to-one, small group, dan field test. The result shows that many various aspects are recommended to include in the English essay book since they are believed to enhance the learners’ achievement. The result of the needs analysis shows that there are many aspects to include in the designed Essay Writing book. The next stages of this study are to process all phases as formulated in order to yield the validated prototype of the designed English essay book. Keywords: Essay Materials, Genre-based, University Students

JOURNEY (Journal of English Language and Pedagogy)

hernina lestari

This study aims at discovering the possible motivational factors affecting English Department students in writing essay. Employing descriptive qualitative mode of research, the researcher tried to figure out the concerning factors especially the motivational areas which possibly became the major support and/or hindrance for the students to write essay. To meticulously note down the result, the researcher made use of unstructured interview as the method of collecting the data. The result found teacher’s overall performance, peers’ performance, parent’s involvement, and classroom ambience as the dominant motivational factors affecting students’ performance in writing essay. Future researchers are suggested to study the more specific areas of motivational factors affecting students in writing essay to get better and deeper understanding.

asep nurjamin

An issue regarding writing as a challenging skill to be mastered in many languages is in line with Lindastom (2007) as cited in Westwood (2008:57) which stated that many students experience difficulties on writing greater than on reading activity related to the complexity aspect. Dealing with the issue, this study aimed at uncovering the students’ barriers in mastering their writing skill conducted in tertiary level. Qualitative in form of case study through triangulation involving observation, questionnaire, and interview was employed. As the result, students’ main barriers in writing are divided into three parts; the components of writing, the intrinsic factor of students, and the extrinsic factor of students’ writing activity. Keywords : Students’ barriers, writing skill, analytical exposition text

Indonesian Journal of Applied Linguistics

usep kuswari

Celt: A Journal of Culture, English Language Teaching and Literature

Hikmah Zalifah Putri

Loading Preview

Sorry, preview is currently unavailable. You can download the paper by clicking the button above.

RELATED PAPERS

Common Ground Research Networks

Indonesian EFL Journal

nurul hasanah

Imelda Hermilinda Abas , Noor Hashima Abd Aziz

Pushpavali Perumal

Mohammad Shamsuzzaman

desi ratnasari

Anzavia Putri

Proceedings of the 3rd International Seminar on English Language and Teaching (ISELT - 3)

Syayid Sandi Sukandi

Kim Hua Tan

IJHCS IJHCS

Proceedings of the 4th International Conference on Language, Literature, and Education (ICLLE-4 2021)

Siti Ainim Liusti

kalpana iyengar , Roxanne Henkin

Danny Nugraha

Teguh Budiharso

Mahesh Paudyal

Issues in Applied Linguistics

Ali Shehadeh

Can. Ayu Ristya W -19.0003

International Journal of Psychology and Educational Studies

QAMAR SALEEM

Elvina Gusman

AL-ISHLAH: Jurnal Pendidikan

Naniana N I M R O D Benu

Gyanendra Yadav

สมศักดิ์ แก้วนุช

NELTAELT Forum

New Writing

Asma Mansoor

•   We're Hiring!
•   Help Center
• Find new research papers in:
• Health Sciences
• Earth Sciences
• Cognitive Science
• Mathematics
• Computer Science
• Academia ©2024

• Facebook icon

51+ Nepali Essay Topics Lists | Nibandha Topics

Hello Dear Students, Are you searching for Nepali Essay Topics to write an essay and submit to your teacher? If so, you are in the right place. You can scroll below to list the Nepali Essay or Nibadha Topics Lists.

An essay can be short or long. It depends on the level of the student. A lower-level student is asked short and a higher-level student is asked for long essays. Essay writing skill helps the teacher to measure a student’s writing skill of a student.

Basically, there are three parts to an essay introduction, body, and conclusion. In the first introduction part, a student needs to write a basic introduction about an essay topic, explain detail in the body part, then write a summary and suggestions in the last conclusion part.

Lists of Nepali Essay Topics

We had tried to cover as much as possible Nepali Essay Topics in this article. We hope that you found this post helpful.

Please put your views in the comment box.

3 thoughts on “ 51+ Nepali Essay Topics Lists | Nibandha Topics ”

I need this

आजको आवश्यकता जीवनोपयोगी शिक्षा

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.